برنامه ریزی درسی برای دانش آموزان دبستانی

برنامه ریزی تحصیلی، یکی از مهم‌ترین راه‌های مدیریت زمان و افزایش مسئولیت‌پذیری در دانش‌آموزان است. تجربه ثابت کرده است که برنامه‌ ریزی، نقش مهمی در پیشرفت تحصیلی دانش‌‌آموزان دارد. از آن جایی که با گذشت زمان و نزدیک شدن به کنکور و ورود به دانشگاه اهمیت برنامه‌ریزی بیش از گذشته می‌گردد، باید دانش‌آموزان را از همان مقطع ابتدایی با برنامه ریزی تحصیلی آشنا کرده و آنها را مقید به انجام آن کنیم. چرا که مسلما سطح علمی و شانس موفقیت دانش‌آموزان مقید به برنامه‌های درسی در آینده از دیگر دانش‌آموزان بالاتر است.

اما باید توجه داشته باشیم که برنامه ریزی غیراستاندارد و نامناسب می‌تواند اثر برنامه‌ریزی را برای آنها معکوس گرداند و موجب بی‌میلی به درس خواندن شود. به همین دلیل نحوه صحیح برنامه ریزی برای دانش‌آموزان دبستانی از اهمیت زیادی برخوردار است.

تیم آموزشی رایاد در این مقاله نحوه صحیح برنامه ریزی درسی برای دانش آموزان دبستانی را شرح داده است.

نکات مهم در برنامه ریزی برای دانش آموزان دبستانی

شاید تصور کنید که برنامه ریزی برای دانش آموزان ابتدایی کاری ساده و راحت است اما باید بدانید که برنامه ریزی اشتباه عمل کردن به آن را ناممکن می‌کند و انجام دادن برنامه را به کاری زجرآور برای دانش آموز مبدل می‌سازد. به همین دلیل در طراحی یک برنامه ریزی تحصیلی باید به موارد زیر توجه کنید:

 

 

• برنامه ریزی واقع‌گرایانه

ضرب‌المثل معروفی هست که می‌گوید: سنگ بزرگ نشانه نزدن است. این ضرب‌المثل قدیمی در طراحی برنامه‌ریزی کاربرد فراوانی دارد. برنامه ریزی فشرده و سنگین که مبتنی بر توانایی‌ها و امکانات فرد نباشد، می‌تواند منجر به طرح یک برنامه ایده‌آل گرا و غیر قابل اجرا برای دانش‌آموز شود.

• برنامه ریزی به صورت روزانه یا هفتگی

بهتر است برنامه ریزی دانش آموز را به صورت روزانه یا هفتگی انجام دهید تا فرصت تغییر آن بر اساس موارد پیش آمده و شرایط را داشته باشید.

•  برنامه ریزی انعطاف‌پذیر

هیچ کس از عمل کردن به یک برنامه بدون تغییر و سخت استقبال نمی‌کند. برنامه شما باید به گونه‌ای طراحی شود تا زمانی برای جبران عقب افتادگی از برنامه را داشته باشد و به فرد امید رسیدن دوباره به برنامه را بدهد. در غیر این صورت به سرعت موجب ناامیدی و دلسردی دانش‌آموز شده و از انجام آن سر باز خواهد زد.

 

 

• افزایش تدریجی ساعات مطالعه

اگر دانش‌‎آموز نیاز به ساعات مطالعه زیادی جهت پیشرفت تحصیلی دارد توصیه می‌کنیم که زمان مطالعه او به صورت تدریجی افزایش پیدا کند تا از نظر فیزیکی و روانی به درس خواندن برای مدت طولانی عادت پیدا کند و از درس خواندن لذت ببرد.

• قرار دادن زمان استراحت به اندازه مناسب

برای دانش‌آموزان دبستانی توصیه می‌شود تا پس از 45 تا 60 دقیقه درس خواندن زمانی را برای استراحت به آنها اختصاص دهید. این مساله علاوه بر افزایش یادگیری دانش‌آموز منجر به رفع خستگی بدنی او نیز می‌گردد.

تجربه نشان داده است که استراحت‌های 15 تا 20 دقیقه‌ای کیفیت مطالعه و تمرکز دانش‌آموز را افزایش می‌دهد.

 

• قراردهی دروس حفظی و تحلیلی در کنار یکدیگر

جهت خسته نشدن ذهن دانش‌آموز در هنگام درس خواندن بهتر است دروس تحلیلی را به صورت پشت سر هم قرار ندهید. برای مثال اگر برای دانش‌آموز تعیین کرده‌اید که برای مدت یک ساعت ریاضی تمرین کند، درس بعدی او را فارسی و یا دیگر درس‌های حفظی قرار دهید. این مساله باعث می‌شود تا بخش تحلیلی ذهن دانش‌آموز مقداری استراحت کرده و نکات تمرین شده را تثبیت کند.

• توجه به علایق دانش‌آموز

در هنگام برنامه ریزی برای دانش‌آموز بهتر است تا به علایق، فعالیت‌های ورزشی و… او توجه ویژه‌ای داشته و برای آن وقت خاصی را در نظر بگیرید. برای مثال اگر دانش‌آموز علاقه زیادی به فوتبال، تماشای تلوزیون و یا بازی‌های کامپوتری از خود نشان می‌دهد، می‌توانید زمان مشخصی را تنها برای انجام این فعالیت‌ها در نظر بگیرید. این مساله باعث می‌شود تا دانش‌آموز احساس بهتری به عمل کردن به برنامه داشته و انجام آن را لذت بخش بداند.

 

 

• توجه به توانایی و سبک زندگی هر فرد

برخی از افراد در ابتدای صبح از انرژی و تمرکز بالاتری برخوردار هستند اما برخی دیگر به انجام کارهایی که نیاز به تمرکز بالا در ابتدای صبح دارد، تمایل ندارند. این مساله باعث می‌شود تا برای طراحی یک برنامه‌ریزی خوب برای دانش‌آموز نیاز به بررسی میزان تمرکز و توجه دانش‌آموز در طول روز داشته باشید و بر اساس آن برنامه ریزی درسی را انجام دهید.

• طراحی برنامه به صورت فردی

از آن جایی که هر فرد بر اساس شرایط، روحیات فردی و ضعف درسی خود نیاز به یک برنامه خاص دارد برنامه‌ریزی گروهی عملکرد بالایی نخواهد داشت و دانش‌آموز به انجام آن رغبت نخواهد کرد.

• چیدمان صحیح دروس

قبل از برنامه ریزی برای دانش‌آموزان دبستانی باید از دروسی که دانش‌آموز در آنها ضعیف هستند و دروسی که به آنها علاقه دارند به صورت کامل اطلاع پیدا کنید. این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا در ابتدای درس خواندن درس‌های آسان و مورد علاقه او را قرار دهید و پس از آن درس‌های نسبتا سختی که دانش‌آموز در آن ضعف دارد را در برنامه بگنجانید. این روش علاوه بر آنکه ذهن دانش‌آموز را برای دروس سخت‌تر اماده می‌کند. انگیزه او برای شروع کردن به درس را نیز افزایش خواهد داد.