بازی های فکری انواع گوناگون دارند و هریک میتوانند برخی از مهارتهای مغز و گاه بدن را تقویت کنند. رایاد در این مطلب به تاثیر بازی های فکری بر مغز میپردازد. تاثیری که هم بر کودکان و نوجوانان و هم بر بزرگسالان مشهود و اثبات شده است. در این مطلب هم با عمدهترین انواع بازیهای فکری آشنا میشویم و هم تاثیر بازی های فکری در تقویت مغز را ضمن معرفی تعدادی از این بازیها بررسی میکنیم.
تا انتهای مقاله با تیم آموزشی رایاد همراه باشید.
تاثیر بازی های فکری بر مغز کودکان و نوجوانان
پژوهشهایی در این خصوص که بازی کردن چه تاثیری بر عملکرد مغز دارد، صورت گرفته است. پژوهشگران موسسه ملی بهداشت، در رابطه با کودکان تحقیقاتی کامل و گسترده صورت دادهاند که نتایج شگفتآوری داشته است.
- سرعت عملکرد
- توانایی حل مسئله
- فعالیت مغزی
تاثیر بازی های فکری بر مغز بزرگسالان
مقاله پیشنهادی: 20 بازی که برای تقویت مغز و افزایش هوش مفید هستند!
تاثیر بازی های فکری با انواع گوناگون
- افزایش سرعت تفکر
- افزایش سرعت انتقال مفاهیم
- افزایش تمرکز
- تقویت حافظه
- افزایش مهارتهای شناختی
- تقویت مهارت استقلال به ویژه در تفکر و برنامهریزی
باید به این نکته نیز توجه داشت که بازیهای فکری انواع و دستهبندیهای گوناگونی دارند که تاثیر هریک میتواند با دیگری متفاوت باشد. هریک از این دستهها میتواند در تقویت برخی مهارتها موثرتر باشد و در برخی دیگر تاثیر کمتری بگذارد. اصلیترین دستهبندیهای بازیهای فکری شامل این موارد است:
- بازی های کارتی
- بازی های رومیزی
- بازی های معمایی و تست هوش
- بازی های ساختنی
اکنون میخواهیم تاثیر بازی های فکری بر مغز را در انواع گوناگون آن بررسی کنیم و در هر دسته بندی نمونههایی از بازیها را مثال بزنیم.
تاثیر بازی های فکری کارتی بر مغز
در حال حاضر بازیهای کارتی بیشماری طراحی شدهاند که خصوصا اگر به صورت گروهی باشند، علاوه بر عملکرد مغز، بر مهارتهای اجتماعی نیز تاثیر خواهند داشت. از جمله بازیهای کارتی میتوان به دبرنا، مونوپولی، اونو و … اشاره کرد. این بازیها زیرمجموعهای از بازیهای رومیزی به شمار میروند اما لزوما برای تمام آنها نیاز به میز نیست.
تاثیر بازی های فکری بر مغز در شرایطی که بازی کارتی باشد، به این شرح است:
1.افزایش مهارتهای ارتباطی:
چه این بازیها را به صورت دونفره انجام دهید و چه در گروههایی چندنفره بازی کنید، میتوانند صمیمیت شما را با همبازیهایتان افزایش دهند. با گسترش بازیهای رایانهای و موبایلی فرصت بازیهای دورهمی قدیم از ما گرفته شده است. بازیهای کارتی میتوانند همان ماهیت را داشته باشند. هنگامی که به این بازیها مشغولیم از فردیت خارج میشویم و تلاش میکنیم با جمع در گفتوگو و تعامل باشیم.
2.انعطاف بازی ها و امکان بازی برای افراد گوناگون:
ضمن بررسی تاثیر بازی های فکر بر مغز، به تفاوتهایی در رابطه با این تاثیر در کودکان و بزرگسالان اشاره کردیم. بازی های کارتی معمولا این ویژگی را دارند که هم کودکان و هم بزرگسالان میتوانند همراه هم در آن شرکت کنند. بنابراین حتی میتواند از بهترین بازیها برای خانواده باشد. همچنین این بازی ها را افرادی با تواناییهای گوناگون میتوانند انجام دهند.
3.تقویت حافظه:
پیشتر اشاره کردیم که یک تاثیر بازی های فکری بر مغز تقویت حافظه است. بازی های کارتی یکی از موثرترین بازیها برای تقویت حافظه هستند. پاسخ این پرسش که این نوع بازی کردن چه تاثیری بر عملکرد مغز دارد، در ماهیت بازی های کارتی است.
بیشتر این بازیها به شکلی انجام میشوند که برخی کارتها در مراحلی در دست افراد قرار میگیرد و در مراحلی از دست آنها خارج میشود. به خاطرسپاری کارتها تمرینی در تقویت حافظه خواهد بود. همچنین لازم است طی مراحل رفتار بازیکنان دیگر را به یاد داشته باشید و بر اساس آن تصمیم بگیرید.
بیشتر بخوانید: بهترین بازی فکری کارتی ایرانی
تاثیر بازی های فکری رومیزی بر مغز
بازیهای رومیزی به بازیهایی گفته میشود که دارای یک صفحه هستند. این بازیها ممکن است کارتی باشند و یا تنها با مهرهها و تاسها هدایت شوند. شطرنج یکی از فاخرترین بازیهای رومیزی است که میتوان آن را از سنین پایین به کودکان آموزش داد زیرا نیازی به مهارت خواندن و نوشتن ندارد. بازیهای دیگر چون منچ نیز معروف هستند و در هر سنی میتوان آنها را بازی کرد. تاثیر بازی های فکری در تقویت مغز از این نوع را بیان میکنیم
1.تقویت مهارتهای شناختی:
طبق بررسیها بازیهای رومیزی در انواع گوناگون میتوانند مهارتهای شناختی را افزایش دهند. در هنگام مشغول شدن به این بازی ها از بسیاری از تواناییها و حسها بهره میگیریم.
2.تقویت سرعت عملکرد و انتقال مفاهیم:
معمولا در بازیهای رومیزی سرعت تصمیمگیری اهمیت دارد. این تصمیمگیری باید با توجه به آنچه در بازی رخ داده است، صورت گیرد، بنابراین با تقویت حافظه نیز در ارتباط است.
3.افزایش نشاط:
از آنجا که معمولا بخشی از بازیهای رومیزی مانند وضعیت تاس در منچ به شانس بستگی دارد، سطح آدرنالین افزایش مییابد. تعاملها و کلکلهای دوستانه حین بازی نیز سبب خندیدن میشود که موجب افزایش هورمون اندروفین و نشاط میشود.
بیشتر بخوانید: بهترین بازی های جنگی در دنیا
تاثیر بازی های فکری معمایی و حل مسئله
برخی بازیها حالت معمایی و حل مسئله دارند و با هوش افراد در ارتباط هستند. از جملة این بازی ها میتوان به انواع جدولها مانند سودوکو، کلمات متقاطع و …، پیدا کردن مسیر در میان خطوط پیچیده، یافتن تفاوتها در تصاویر و مانند آنها اشاره کرد. درگیر شدن و به چالش کشیدن ذهن در این نوع بازی های فکری به مراتب بیشتر است. این بازیها یا تستهای هوش معمولا انفرادی هستند و برد در آن تنها زمانی حاصل میشود که فرد به پاسخ صحیح برسد. تاثیر نمونه های این بازی بر عملکرد مغز شامل این موارد است:
1.افزایش سرعت یادگیری و توانایی حل مسئله:
این نوع بازیها سرشار از دستاورد برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان هستند. از مهمترین مهارتهایی که طی این بازیها میآموزیم، توان تفکیک موضوعات، تقسیم مسئله به اجزای کوچکتر و تجزیه و تحلیل است.
2.افزایش ضریب هوشی:
ضریب هوشی یا همان آیکیو شاخصی ثابت نیست. یعنی میتوان آن را افزایش داد. پژوهشهایی که در رابطه با تاثیر بازی های فکری بر مغز گرفته نشان میدهد این دسته از بازیها میتوانند ضریب هوشی را افزایش دهند.
3.تقویت قوة استدلال:
حل مسئله و تستهای هوش نیازمند استفاده از نیروی منطق و استدلال است. با این بازیها میتوانید قوة استدلال و منطق خود را تقویت کنید. این بازیها همچنین بر افزایش تمرکز تاثیر فراوان دارند
اگر به بازی های فکری معمایی علاقه دارید و قصد دارید برای دورهمی های دوستانه و خانوادگی خود بازی کارتی مهیج خریداری کنید روی لینک ” بازی فکری معمایی ” کلیک کنید.
تاثیر بازی های فکری ساختنی بر مغز
در بررسی تاثیر بازی های فکری بر تقویت مغز باید به اهمیت بازیهای ساختنی یعنی انواع پازل، جورچین، سازهها و … بپردازیم. این بازیها نیز تنها مخصوص کودکان نیستند و بر مبنای سطح دشواری و پیچیدگی برای ردههای سنی مختلف طراحی میشوند. از تاثیر بازی های فکری بر مغز در نوع بازی های ساختنی میتوان این موارد را برشمرد:
1.افزایش تمرکز و دقت:
مهمترین مهارت برای انجام صحیح این بازیها تمرکز، آرامش و دقت است. شما باید بتوانید حین بازی قطعات را به درستی باهم جور کنید. به این ترتیب در حال انجام تمرین مهمی در راستای افزایش دقت و تمرکز هستید.
2.تقویت استدلال دیداری:
استدلال دیداری در جور کردن قطعات پازل و سازه و … تقویت میشود. افراد با تقویت این استدلال در انجام بسیاری از امور روزمره مانند انجام کارهای فنی، پارک خودرو، نقشهخوانی و مسیریابی خوب توانمندتر میشوند.
3.تقویت روحیه:
در تاثیر بازی های فکری بر مغز از نوع ساختنی باید گفت این بازی ها سبب ترشح هورمون دوپامین میشوند. این هورمون در بهبود روحیه و خلق و تقویت خوشبینی در کنار افزایش تمرکز و حافظه نقش دارد.
4.کاهش استرس:
از مهمترین تاثیرات بازی های فکری ساختنی بر مغز کاهش اضطراب و استرس است. این بازیها تنشهای فکری را کاهش میدهند در نتیجه افراد آرامتر شده و اعتماد به نفس آنان نیز افزایش مییابد.
سخن پایانی
تاثیر بازی های فکری بر مغز میتواند در هر سنی مشهود باشد. از کودکان تا افراد مسن میتوانند تواناییهای فکری خود را با این بازیها تقویت کنند. علاوه بر تاثیر بازی های فکری در تقویت مغز میتوان نتایج آنها را در بهبود روابط اجتماعی و مهارتهای زندگی مشاهده کرد.
اگر از خواندن این مقاله لذت برده اید به شما پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص خرید بازی های فکری به صفحه ” خرید انواع بازی های فکری ” مراجعه نمایید.