ساخت بازی فکری در خانه

بازی های فکری به پرورش بسیاری از مهارت‌های ذهنی کمک می‌کنند. حال اگر ساخت بازی فکری را نیز خودمان انجام دهیم چه اتفاقی می‌افتد؟ همیشه باید به دنبال راه‌هایی برای به چالش کشیدن مهارت‌های گوناگون خود باشیم. درست کردن بازی فکری در خانه همانند زدن چند نشان با یک تیر است. رایاد در این مقاله چند ایده به شما می‌دهد تا بدانید ساخت بازی فکری در خانه اصلا فرایند پیچیده و عجیب و غریبی نیست.

تا انتهای مقاله با تیم آموزشی رایاد همراه باشید

ساخت پازل با کارتن ضخیم

دوست داریم اولین ایده ساخت بازی فکری که با شما به اشتراک می‌گذاریم، با استفاده از وسایل دورریختنی و بدون هزینه باشد. حتما در اطرافتان کارتن‌های به‌درد‌نخور و دورریختنی پیدا می‌شود. پس می‌توانید به درست کردن بازی فکری در خانه فکر کنید.
برای ساخت بازی فکری پازل ابتدا طرح زیر را روی تکه کارتن بکشید و سپس آن را با کمک یک کاتر درآورید.

بیشتر بخوانید: انواع بازی با وسایل دور ریختنی در خانه

ابعاد دو مربعی که در گوشه‌ها می‌بینید، می‌تواند 3*3 باشد. مربع بزرگ داخلی را نیز 9*9 در نظر بگیرید.
سپس یک تکه کارتن بدون برش‌های داخلی کاملا هم‌اندازه همین قطعه در زیر آن قرار دهید. این دو تکه را می‌توانید با کمک چسب حرارتی یا هرگونه چسب مناسب کاغذ و مقوا به هم بچسبانید.

صفحه بازی به صورت بالا آماده شده است. حالا وقت آن است قطعات پازل را بسازید. برای ساخت قطعات پازل از تکه‌هایی دیگر از همین جنس نه مربع با ابعاد 3*3 برش دهید و در مربع بزرگ وسط بچینید. سپس با استفاده از کاغذ رنگی روی قطعات اَشکالی ایجاد کنید. البته مجبور نیستید حتما طرحی را که در تصویر وجود دارد تقلید کنید.

در ساخت بازی فکری پازل به این شیوه چنان که پیدا است، به اندازه دو مربع در صفحه فضای خالی داریم که می‌توان تکه‌های پازل را در آن‌ حرکت داد. قانون این دست پازل‌ها این است که هیچ قطعه‌ای از صفحه خارج نشود و قطعات تنها با استفاده از همان فضای خالی جابه‌جا شوند. خود شما یا شخص دیگری می‌تواند این پازل را به هم بریزد. سپس باید تلاش شود که هر قطعه سرجای خود بازگردد. این آموزش ساخت بازی فکری در خانه چنان که می‌بینیم، بسیار ساده است. با‌این‌حال، حاصل آن یک بازی است که می‌تواند ساعت‌ها شما را سرگرم کند.

ساخت بازی فکری کارتی

اگر به ساخت بازی فکری کارتی علاقه دارید، ایده‌های فراوان و گوناگونی وجود دارد. با این حال شاید بهتر باشد به یکی از ساده‌ترین بازی‌های فکری کارتی بپردازیم. حافظه تصویری‌تان چطور است؟ نقاشی‌تان چطور؟
همین حالا دست به کار شوید و کارت‌هایی یک شکل و یک اندازه را از جنس مقوا بسازید.
در ساخت بازی فکری کارتی برای اطمینان از درستی ابعاد و اندازه‌ها، از خط‌کش و علامت‌گذاری‌های دقیق بهره بگیرید. می‌توانید برای زیبایی بیشتر پشت کارت‌ها را با یک کاغذ رنگی خاص بپوشانید. البته دقت کنید نتیجه نهایی کار باید مجموعه‌ای از کارت‌ها باشند که پشت تمامشان یک شکل و یک رنگ داشته باشد.

روی کارت‌ها را نقاشی کنید. اگر هم نقاشی‌تان خوب نیست مشکلی نیست می‌توانید از برچسب‌های آماده اشکال استفاده کنید. درست کردن بازی فکری در خانه به این روش می‌تواند سوژه‌های متفاوتی داشته باشد. روش بازی به این صورت است باید کارت‌ها را به شکلی بچینید که پشت آن‌ها دیده شود. سپس در هر زمان تنها یک کارت را برگردانید، تصویر آن را ببینید و سپس به حالت اول قرار دهید.

تلاش کنید تا کارتی همانند آن را پیدا کنید. در این بازی حافظه بسیار نقش دارد. آموزش ساخت بازی فکری در خانه به این روش می‌تواند تم‌ها و مضامین متفاوتی داشته باشد. مثلا بچه‌های بزرگ‌تر و تواناتر یا حتی بزرگسالان می‌توانند در ساخت بازی فکری کارتی، به جای تصویر از واژه‌ها و معناهای آن‌ها استفاده کنند. به ‌این ترتیب علاوه بر پرورش حافظه، مهارت‌های زبانی و دایره لغات خود را نیز تقویت می‌کنند.

بیشتر بخوانید: بازی فکری در خانه بدون وسیله

ساخت بازی فکری ساده برای کودکان

برای ساخت بازی فکری حتما لازم نیست زمان زیادی را صرف کنید. اگر هدف شما در وهله اول پرورش توانایی‌های کودکتان باشد، می‌توانید تنها با یک برگ کاغذ، دو ماژیک و یک خط‌کش نوعی بازی فکری بسازید که در رشد مهارت‌هایش بسیار مؤثر باشد.
ضمنا اگر به فکر درست کردن بازی فکری در خانه در کوتاه‌ترین زمان ممکن هستید، این ایده بهترین پیشنهاد است.
یک برگ کاغذ بردارید و تعدادی مربع (یا هر شکل دیگر) در آن رسم کنید. داخل اولین مربع را به عنوان الگوی اصلی با یک خط افقی و یک خط عمودی به چهار قسمت هم‌اندازه تقسیم کنید.

سپس در سایر شکل‌ها تنها بخشی از الگوی اولیه را پیاده کنید. یعنی برخی خطوط را بکشید و جای باقی را خالی بگذارید. درست مطابق تصویری که می‌بینید.

سپس ماژیکی با رنگ دیگر به کودک بدهید و از او بخواهید سایر مربع‌ها را مطابق با الگوی اول کامل کند. این بازی می‌تواند برای سنین پیش از دبستان مناسب باشد. البته بچه‌ها باید در سنی باشند که بتوانند ماژیک یا هر قلم دیگر را در دست بگیرند و از آن استفاده کنند. همچنین الگوی نخست را درک کنند و متوجه منظور شما بشوند.

ساخت بازی فکری برای نوجوانان

برخی از ایده‌های بازی هستند که برای تمام سنین جذاب‌اند. به‌ویژه اگر به فکر ساخت بازی فکری برای نوجوانان هستید، باید به ویژگی هیجان‌انگیزی بازی توجه کنید. نکته دیگر این است که درست کردن بازی فکری در خانه برای نوجوانان را می‌توان به خود آنان واگذار کرد. زیرا در سنی هستند که به قدر کافی مهارت و خلاقیت دارند و خودشان نیز می‌توانند ایده‌پردازی کنند. با این حال، شاید ایده‌های آموزش ساخت بازی فکری در خانه برای آن‌ها الهام‌بخش باشد.
می‌توانید طرح یک ماز (مسیر پیچ‌در‌پیچ) را کف یک کارتن بکشید. کارتن باید مقداری لبه داشته باشد. سپس روی خطوط را چسب حرارتی بزنید و تکه‌هایی از نی‌های رنگارنگ را روی آن‌ها بچسبانید.

سپس از یک تیله یا گوی کوچک استفاده کنید. آن را در صفحه قرار دهید و سعی کنید با حرکت دادن جعبه آن را از میان موانع به سمت هدف نهایی هدایت کنید.

بیشتر بخوانید: ساخت اسباب بازی با وسایل دور ریختنی

ساخت بازی‌های فکری آشنا

اگر ایده خاصی برای ساخت بازی فکری به ذهنتان نرسید، می‌توانید بازی‌های فکری آشنا و معروف را با وسایل موجود در خانه امتحان کنید.
درواقع این نیز راهی برای نخریدن بازی، صرفه‌جویی و کمک به محیط زیست است.

شطرنج با لگو

حتما که نیازی نیست یک شطرنج نفیس و گران‌قیمت داشته باشید تا بتوانید این بازی فاخر را اجرا کنید. درست کردن بازی فکری در خانه می‌تواند حتی در حد ساخت شطرنج با کمک قطعات لگو باشد.

برای این کار ابتدا از قطعات مربعی برای ساخت صفحه شطرنج استفاده کنید. قطعات صفحه شطرنج باید در دور رنگ باشند. تعداد قطعه از هر رنگ باید 32 تا باشد تا باهم 64 خانه شطرنج را تشکیل دهند. برای راهنمایی دقیق تر در این آموزش ساخت بازی فکری در خانه باید یادآور شویم که صفحه شطرنج متشکل از یک مربع هشت در هشت (تعداد خانه‌ها) است. رنگ خانه‌ها باید از هر سمت یک درمیان باشد.

برای ساخت مهره‌های شطرنج نیز می‌توانید از لگوها استفاده کنید. مهره‌ها عبارت‌اند از: شاه، وزیر (ملکه)، فیل، اسب، رخ (قلعه) و هشت پیاده. دو سری از این مهره‌ها برای بازی نیاز است. هر سری رنگ مخصوص خود را دارد. در شطرنج کلاسیک هم خانه‌ها و هم مهره‌ها سیاه و سفید هستند. اما در شطرنج لگویی می‌توان رنگ‌های دیگری در نظر گرفت و آن‌ها را در ذهن سیاه و سفید تلقی کرد.

منچ و مارپله

هم می‌توانید صفحه این بازی‌ها را پرینت بگیرید و هم می‌توانید خودتان آن را نقاشی کنید و حتی از روش‌های دیگر استفاده کنید. برای مثال صفحه منچ می‌تواند به راحتی یک تکه پارچه مربعی شکل باشد که خانه‌های آن با استفاده از دوخت مشخص شده است.
برای مهره‌های بازی می‌توان از هرچیز استفاده کرد:
– در بطری‌های نوشابه که در رنگ‌های گوناگون موجود است؛
– دکمه‌های بی‌استفاده لباس‌ها؛
– دانه‌های حبوبات؛
– سنگ‌های کوچک رنگ شده؛
– …
برای ساخت تاس می‌توانید الگوی مکعب را از مقوا درآورید و روی آن را شماره گذاری کنید.

نکاتی درباره درست کردن بازی فکری در خانه

• همانند بازی های فکری آماده که به فروش می‌رسد، در ساخت بازی فکری نیز باید به رده سنی توجه داشت.
• هم توانایی بازی‌کننده‌ها و هم توانایی سازنده بازی باید در طراحی بازی مد نظر قرار گیرد.
• در صورتی که برای ساخت بازی نیاز به ابزار خاصی است، باید حتما نظارت بزرگ‌ترها بر فرایند ساخت را در نظر گرفت.
• بهتر است ساخت بازی فکری با وسایل دور ریختنی باشد تا فرهنگ صرفه‌جویی و حفظ محیط زیست به کودکان و نوجوانان منتقل شود

سخن پایانی

تعدادی از ایده‌های ساخت بازی فکری را باهم دیدیم و بررسی کردیم. این ایده‌ها متنوع هستند و می‌توانند به گروه‌های سنی مختلفی اختصاص یابند. درست کردن بازی فکری در خانه می‌تواند مشارکت افراد خانواده را با یکدیگر بیشتر کند و این خود سبب تعامل هرچه بیشتر والدین و فرزندان است. اما مهم‌ترین فایده آن در پرورش خلاقیت و مهارت‌های گوناگون در کودکان و نوجوانان است.

ساختن مایحتاج و احساس بی‌نیازی به بازی‌های آماده، می‌تواند در تقویت اعتماد به نفس نیز بسیار مؤثر باشد.