مقاله
مهارت روابط بین فردی + روش های تقویت آن
مهارت روابط بین فردی یا ارتباط بین فردی یکی از مهم‌ترین مهارت های ضروری زندگی است که در هنگام ورود به جامعه و برخورد با دیگران به آن نیاز داریم. یادگیری مهارت‌های ده گانه زندگی باعث تغییر نگرش، بروز رفتارهای مثبت اجتماعی، کاهش خشونت و تمایلات به مصرف مواد مخدر می‌شود. لذا سازمان جهانی بهداشت تاکید دارد که تمامی این مهارت‌ها باید در دوران کودکی به افراد آموزش داده شود تا در هنگام ورود به مدرسه با استفاده آزمون و خطا در آن متبحر شوند.
از مهم‌ترین نتایجی که افراد مجهز به مهارت‌های ده‌گانه زندگی به آن دست می‌یابند می‌توان به کسب آرامش، برقراری روابط سالم و موثر، افزایش سلامت روانی، بالا رفتن اعتماد به نفس و عزت نفس، سازگاری و مدیریت احساس اشاره کرد. افراد بزرگسالی که در دوران کودکی خود به خوبی این مهارت‌ها را فراگرفته باشند، به راحتی با کشمکش‌های روزمره زندگی دست و پنجه نرم می‌کنند و به طور کلی در تمام ابعاد زندگی موفق‌تر هستند.
اگر تمایل دارید با مهارت روابط بین فردی، راه‌های تقویت این مهارت و زمینه کاربرد آن به طور کامل آشنا شوید، تا انتهای این مطلب
با تیم آموزشی رایاد همراه باشید.
مهارت روابط بین فردی چیست؟
هر انسانی به صورت ذاتی، فردی اجتماعی است و تمایل دارد که با دیگران در تعامل و ارتباط باشد. برقراری ارتباط با دیگران نیازمند آداب و قوانین خاصی است که در صورتی که نادیده گرفته‌شود، فرد طرد خواهد شد. لذا مهارت‌هایی همچون مهارت همدلی، روابط بین فردی و مهارت ارتباط موثر می‌تواند به افراد در برقراری ارتباط و اجتماعی بودن کمک شایان توجهی کند.
مهارت روابط بین فردی نوعی مهارت ارتباطات اجتماعی است که عدم وجود آن منجر به فقدان سلامت اجتماعی خواهد شد. این مهارت مهم به دو بخش تقسیم می‌شود:
1. ارتباطات کلامی
در ارتباطات کلامی، برقراری ارتباط بین فردی از طریق گفتار و کلمات اتفاق می‌افتد. انسان‌ها با استفاده از کلام خود می‌توانند اطلاعات زیادی درباره احساسات، افکار و خواسته‌های خود به دیگران انتقال دهند. جهت داشتن تسلط بر ارتباطات کلامی لازم است که دو مهارت خوب گوش دادن و خوب صحبت کردن را داشته باشید.
2. ارتباطات غیر کلامی
بخش اعظمی از مهارت بین فردی در دانش آموزان را ارتباطات غیرکلامی تشکیل می‌دهد. لحن صحبت، سرعت ادای کلمات، زبان بدن، حالت چهره و طرز نگاه کردن از مهم‌ترین مواردی است که در مهارت ارتباط بین فردی تاثیرگذار است.
چگونه می توان مهارت ارتباط بین فردی را تقویت کرد؟
تقویت مهارت ارتباط بین فردی نیاز به تمرین زیادی دارد. این مهارت می‌تواند علاوه بر ایجاد رابطه‌ای موفق شما را در نظر دیگران جذاب‌تر کند. تنها کافیست موارد زیر را به خوبی انجام دهید:
- گوش کردن به صورت فعال و صبورانه
- گفتن خلاصه‌ای از صحبت‌های فرد مقابل
- نگاه کردن به مخاطب به صورت مشتاقانه
- داشتن لبخند طبیعی بر لب
- تکان دادن سر به عنوان تایید صحبت
- استفاده از جملات و سوالاتی مانند: دیگه چی؟ واقعا؟ چه جالب! آره می‌دونم چی میگی!
- خمیازه نکشیدن
- عدم توجه به اتفاقات پیش آمده در محیط
- نگاه کردن به چشمان مخاطب در هنگام صحبت کردن
- نداشتن تیک عصبی- حرکتی مانند تکان دادن ناخودآگاه دست یا پا
- منسجم حرف زدن و پراکنده گویی نکردن
- صحبت کردن به صورت بی‌طرفانه و بدون قضاوت و پیش داوری
- و…
مهارت روابط بین فردی در چه زمینه‌های کاربرد دارد؟
مهارت ارتباط بین فردی می‌تواند در شروع دوستی، ادامه دادن دوستی و سازگاری با دیگران به افراد به خصوص دانش‌آموزان و کودکان کمک کند. در هریک از این موارد اقدامات خاص و متفاوتی باید انجام شود که در ادامه توضیح خواهیم داد:
1. شروع دوستی:
شروع ارتباط با فردی که تا به حال با او برخورد نکرده‌اید، اگرچه اندکی سخت و ناممکن به نظر می‌رسد اما موارد زیر می‌تواند این شرایط را تا حد زیادی آسان و دلپذیر کند:
- پوشیدن لباس مرتب، تمیز و مناسب
- داشتن لبخند طبیعی بر لب
- استفاده از سوال‌های متداول و غیرخصوصی مثل آب و هوا یا غذا
- توجه به علاقه‌مندی‌های فرد مقابل
- تمجید از نکات مثبت مخاطب
- معرفی کردن خود به اندازه کافی
- داشتن لحن دوستانه
- و…
2. ادامه دادن دوستی
اگرچه برخی از افراد به راحتی می‌توانند با افراد ناشناخته آشنا شوند، اما در ادامه دادن دوستی خود ناتوانند. توصیه می‌شود جهت ادامه‌دار کردن رابطه از روش‌های زیر کمک بگیرید:
- داشتن استقلال درونی و عدم وابستگی
- داشتن قاطعیت در رفتار
- اشتیاق به صحبت کردن درباره خود
- داشتن مهارت همدلی
- مثبت‌گرایی
- مغرور نبودن و خود را بالاتر ندانستن
3. داشتن سازگاری با دیگران
سازگاری در رابطه با دیگران به معنای قبول کردن تفاوت‌هاست. فرد سازگار می‌تواند در مواجهه با تضادها به جای تغییر دادن فرد مقابل، مسائل خود را به راحتی حل کند و با دیگران به تفاهم برسد. رسیدن به سازگاری در ارتباط میان فردی از طریق انجام دادن موارد زیر محقق می‌شود:
- داشتن ادب
- صحبت کردن با لحن دوستانه
- پرهیز از رفتارهای توام با خشونت و قهرآمیز
- لجبازی نکردن
- احساس مفید بودن
- گوش دادن به صورت فعالانه
- و…
نکته: لازم به ذکراست، سازگاری با دیگران نیاز به یادگیری مهارت حل مسئله دارد.
در انتها ذکر این نکته ضروری است که، انتخاب دوست برای کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است و بچه‌هایی که نمی‌توانند برای خود در مدرسه و یا محیط‌های دیگر دوستی پیدا کنند، همواره احساس ناخوشایندی را تجربه می‌کنند. هم‌چنین دوست خوب می تواند تاثیرات شگرفی در زندگی فرزند شما داشته باشد. پس مهارت روابط بین فردی را بسیار جدی بگیرید و برای آموزش این مهارت به فرزند و یا دانش‌آموز خود برنامه‌ریزی کنید.