نمونه دست ورزی ریاضی ابتدایی

بازی می تواند یک استراتژی مفید برای نشان دادن جذابیت مفاهیم، خصوص مفهوم دروسی مثل ریاضی، باشد که یکی از این روش ها دست ورزی ریاضی است.

گاهی خانواده ها برای آن‌که فرزندانشان درس بخوانند، آن‌ها را از لذت بازی کردن محروم می کنند اما لازم است بدانید، بازی و تفکر مغایرتی با هم ندارند.

اگر چه بازی کردن معمولاً با خاموش کردن تفکر و سپردن فرد به یک فعالیت دلچسب همراه است اما کار بر روی مسائل جالب می تواند محرک جریان باشد تا جایی که از یک بازی ساده، ایده ای تراوش شود و از دل آن راه حلی پدیدار گردد.

موضوع مهم آن است که والدین باید استعدادهای فرزند خود را در سیر تکاملی او کشف کنند و او را در مسیر رسیدن به اهدافش هدایت کنند.

در این مقاله می خواهیم موارد زیر را مورد بررسی قرار دهیم:

  1. دست ورزی چیست؟
  2. چه تأثیری بر آموزش ریاضی می گذارد؟
  3. دست ورزی چه اهمیتی دارد؟
  4. معرفی چند ایده برای دست ورزی کودکان

 با رایاد تا انتهای این مقاله همراه باشید.

دست ورزی ریاضی اول دبستان

دست ورزی چیست؟

شاید شما هم این جمله ی معروف را که بسیاری از اساتید تربیتی به کار می برند شنیده باشید: وقتی مغز بچه ها خوب کار می کند که دستشان خوب کار کرده باشد و اشیا را لمس کند.

همین یک جمله کافی است که معنای دستورزی را درک کنیم و بفهمیم این چنین فعالیت هایی چقدر برای رشد مغزی و به تبع آن، توانمندی کودکان لازم است.

این فعالیت ها، یعنی همه بازی هایی که لازم است در آن بچه ها از دست هایشان کمک گرفته و عضلات ظریف انگشتانشان را به کار بگیرند.

دست ورزی بچه ها از نوزادی آغاز می شود، همان موقع که کودک دست خود را به سمت صورت مادر دراز می کند تا او را لمس کند و با همه وجود او را بشناسد.

به مرور زمان این امکان گسترش می یابد تا جایی که برای درک مطالب پیچیده تر نیاز به ابزارهای بیشتری داشته باشد.

ساده ترین وسایل و فعالیت هایی که در رشد کودک موثر است: استفاده از خمیر بازی، تفکیک اجسام، کشیدن نقاشی، غذاخوردن بدون کمک دیگران و حتی لباس پوشیدن.

دست ورزی چه تأثیری بر آموزش ریاضی دارد؟

استفاده از دست ورزی در کلاس های ریاضی سراسر جهان بطور قابل توجهی محبوبیت دارد. در واقع انواع روش ها تدریس ریاضی ابتدایی با استفاده از ابزارهای این عمل، راهی برای یادگیری مفاهیم از طریق تجربه علمی و عملی کودکان می باشد.

آموزش این درس با بازی، روش های متنوعی را برای دانش آموزان فراهم کرده تا ایده های ریاضی انتزاعی را معنی کنند و به دانش آموزان کمک کند تا مفاهیم جدید را یاد بگیرند و با آنچه قبلاً آموخته اند ارتباط دهند.

ریاضیات پر از شگفتی است که می تواند جالب و سرگرم کننده باشد. در بسیاری از مسائل، راه یا استراتژی واحدی برای حل روابط وجود ندارد، پس بهتر است پذیرای خلاقانه ای در نحوه فکرکردن و حل مشکلات دانش آموزان باشید.

شاید لازم باشد فرهنگی ایجاد شود که ایده های ریاضی فقط فرمول های یک صفحه نباشند بلکه مفاهیمی برای بحث و استدلال باشند.

معلمان باید با جهت دهی دانش آموزان و ایجاد حس آزادی، ذهن آنها را برای درک مطالب دشوار آماده کنند، بنابراین خلاقیت در آموزش ریاضی و استفاده از مدل های لمسی و دیداری، این فرصت را به بچه ها می دهد تا به کاوش بپردازند و روابط را مشاهده کنند.

 

دستورزی ریاضی چیست

دست ورزی چه اهمیتی دارد؟

این فعالیت اگر چه ساده به نظر می رسد اما مهمترین مهارت برای رشد مغزی کودک محسوب می گردد و از طریق تلاش، بازی و تمرین تقویت می شود. ضمن آنکه دست ورزی ریاضی میتواند به عنوان یکی از روش های پرورش خلاقیت در دانش آموزان به کارگرفته شود.

اهمیت مهارت دستورزی در کودکان طی سنین مختلفِ نموی آنها، باعث تأمل و تعامل با پیرامون اطراف خود می شود.

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که گاهی بچه ها سوال هایی را بپرسند که در آن لحظه قدرت پاسخگویی مناسبی را نداشته باشید اما آنها به شکل عجیبی راهکار خلاقانه ای را مطرح می کنند.

بنابراین گاهاً هنگام عبور از مشکلات، فرزندانتان را به گفتگو، فکر، استدلال و تعجب تشویق کنید. ایجاد حس کنجکاوی حتی برای مفاهیم ساده، آنها را به چالش واداشته و به طرز شگفت آوری به پردازش مسائل دعوت می کند.

معرفی چند ایده برای دست‌ورزی کودکان

با توجه به اهمیت مهارت دست ورزی، جا دارد به چند ایده جذاب برای تدریس ریاضی ابتدایی بپردازیم.

استفاده از چوب بستنی و گیره برای آموزش جمع و تفریق اعداد:

با توجه به اینکه مقطع ابتدایی زیربنای یادگیری و رشد فرزندان در آینده می باشد، خلاقیت در روش های تدریس ریاضی ابتدایی باعث می‌شود دانش آموزان مشتاقانه برای حضور در کلاس آماده شوند.

پس برای یک شروع جدید و آموزش جمع و تفریق اعداد از چند چوب بستنی استفاده کنید و مطابق شکل زیر گیره های رنگارنگ پاسخ را طراحی کنید و از دانش آموزان بخواهید جواب معادلات زیر را با استفاده از گیره ها نشان دهند.

 

دست ورزی ریاضی کلاس اول

استفاده از لیوان یونولیتی برای آموزش جدول ارزش مکانی:

در آموزش ریاضی با بازی، نیاز است بچه ها آشنایی اولیه با جدول ارزش مکانی داشته باشند و مرتبه و طبقه بندی اعداد را تشخیص دهند.

برای شروع، اعداد را بر روی هر لیوان یونولیت بنویسید و آنها را درون هم قرار دهید. مزیت استفاده از لیوان برای این آموزش، چرخش آسان و تمرکز بر روی اعداد می باشد.

اگر قرار است در کلاس درس این بازی انجام شود بهتر است برای تقویت روحیه تیمی افراد، آنها را گروه بندی کرده و از آنها بخواهید هر نفر مسئول تنظیم یک طبقه از ارقام باشد. مثلاً طبقه میلیون ها و مرتبه آن که شامل: یکان میلیون، دهگان میلیون و صدگان میلیون است.

در نهایت برای افرادی که سریع تر بتوانند به نتیجه برسند جایزه تدارک ببینید. این امر باعث می شود سرعت پاسخگویی و حس رقابتی دانش آموزان بالا برود.

 

دست ورزی ریاضی

استفاده از ابزار های کمک آموزشی برای دست ورزی ریاضی:

محصولات آموزشی بسیاری با توجه به نیازهای درسی دانش آموزان طراحی شده است که از آنها به عنوان ابزار های کمک آموزشی یا کیت آموزش ریاضی یاد میشود. چرتکه، چینه ها و چوب خط ها، ساعت آموزشی، مکعب کوئیزنر و …. از سری ابزار های کمک آموزشی هستند که در دست ورزی های ریاضی بسیار کاربرد دارند و باعث فهم آسان تر و سریع مفاهیم ریاضی می شوند.

 به عنوان مثال از چینه ها، چوب خط و مکعب کوئیزنر به طور معمول برای آموزش اعداد چندرقمی، جدول ارزش مکانی،جمع و تفریق و … به ویژه در مقطع دبستان استفاده می شود. چرتکه نیز یکی از پرکاربردترین ابزارهای آموزشی است که از آن برای آموزش محاسبات ذهنی ریاضی به کودکان استفاده می شود.

برای تهیه ابزارهای دست ورزی ریاضی با کلیک در باکس زیر اقدام نمایید.

ناموجود
18,000 تومان
ناموجود
92,500 تومان
ناموجود
6%
85,000 تومان
15%
ناموجود
145,000 تومان
15%
ناموجود
145,000 تومان
ناموجود
21,000 تومان
ناموجود
170,000 تومان
ناموجود
50,000 تومان

استفاده از کاغذ رنگی برای شناخت جدول ارزش مکانی:

برای نشان دادن ارزش و اهمیت خلاقیت در آموزش ریاضی گاهی نیاز است با اعداد حرف بزنید و برای آنها قصه بسازید.

توانایی تشخیص جایگاه رقم ها نیاز به درک منطقی دارد که این موضوع را باید برای کودکان با استفاده از ابزارهای قابل دسترس (کاغذ رنگی) ساده و قابل فهم کرد. دست ورزی جدول ارزش مکانی یکی از مهمترین فعالیت های کلاس ریاضی دبستان می باشد که یادگیری این مبحث را برای دانش آموزان آسان و قابل درک می کند.

 

دست ورزی جدول ارزش مکانی

استفاده از مقوا برای آموزش محاسبات ریاضی:

با استفاده از یک مقوای ضخیم و یک سیخ چوبی می توان این کاردستی کاربردی را ساخت؛ به این صورت که یک شکل هندسی 10 ضلعی منظم بر روی مقوا رسم کنید و آن را با کاتر ببرید و 12 عدد از آن تهیه کنید سپس با یک نوار مقوایی دیگر هر دو شکل را با چسب به هم متصل کنید.

حال 6 عدد ده ضلعی به همین ترتیب بسازید. از یک چوب باریک یا سیخ چوبی کمک بگیرید و آن را از وسط همه ده ضلعی ها رد کنید.

حالا می توانید اعداد و نشانگرهای ریاضی را بر روی هر یک از اضلاع بنویسید و به همین راحتی با استفاده از یک دست ورزی خلاقانه معادلات ریاضی را طراحی و حل کنید.

اگر این موضوع به خوبی برای افراد جا بیافتد که با وارد کردن ریاضیات به دنیای واقعی، ما همیشه اولین بار همه چیز را به نحو احسن درست نمی کنیم بلکه با آزمون و خطا در جهت اصلاح، تجدید نظر و حتی تغییرات کلی پیش می رویم تا به نتیجه دلخواه برسیم دیگر مباحث ریاضیات معضل نخواهد بود.

 

دست ورزی ریاضی یعنی چه

 

برج لیوان‌های عددی

بچه‌ها از چیدن لیوان‌ها روی هم و ساختن برج لیوانی لذت می‌برند. از این علاقه به نحو احسنت استفاده کنید. روی برخی لیوان‌ها مسئله بچسبانید و روی برخی دیگر جواب. حالا از کودک بخواهید تا لیوان‌ها را طوری روی هم قرار دهد که جواب‌ها درست روبروی مسئله‌ها باشد. حتی می‌توانید این بازی را به شیوه‌ی دیگری نیز انجام دهید.

مثلاً روی لیوان‌ها یک سری عدد بنویسید و از کودک بخواهید تا برج را طوری بسازد که اعداد بزرگ‌تر بالاتر یا پایین‌تر باشند. می‌توانید از اعداد زوج یا اعداد فرد استفاده کنید.

 

دست ورزی ریاضی

 

 بازی با توپ ساحلی

بازی با توپ واقعاً هیجان‌انگیز است. کودکان در هر جایی غیر از کلاس ریاضی بازی با توپ را تجربه کرده‌اند و از آـن لذت برده‌اند. وقتی توپ به کلاس ریاضی‌شان هم راه پیدا کند، حتماً استقبال خواهند کرد.

یک توپ ترجیحاً ساحلی بردارید( چون سبک است، پرتاب‌های آرامی دارد و راحت گرفته می‌شود. ) با نوشتن اعداد روی آن را پر کنید.

از دانش آموزان بخواهید تا دور هم جمع شوند. توپ را به سمت یکی از آن‌ها پرتاب کنید تا آن را بگیرد. او باید هر دو عددی را که زیر انگشت‌های شست او فرو رفته است با هم جمع کند و توپ را به سمت دانش آموز بغلی‌اش بیاندازد. بازی همچنان ادامه دارد. خواهید دید که کودکان از این دست‌ورزی لذت خواهند برد.

 

توپ اعداد ریاضی

 

کلام آخر:

اغلب درس ریاضی به عنوان یک درس سرد،منطقی و سختگیرانه شناخته می شود خصوصا در مقاطع بالا مانند پایه پنجم ابتدایی و ششم دبستان.

در سال های گذشته دانش آموزان در میان انبوهی از اصطلاحات و نمادهای ناشناخته سردرگم بودند ولی امروزه با استفاده از آموزش ریاضی با بازی و بکارگیری خلاقیت در آموزش ریاضی، از روند پیچیده حل مسئله استقبال می شود.

ایده دست ورزی ریاضی ابتدایی، سبب تقویت دقت و تمرکز، شناخت اعداد و طبقه بندی کردن آن، افزایش هوش منطقی و کشف روابط علت و معلول برای دانش آموزان می گردد.

با توجه به آنچه گفته شد ” اجازه دهید بچه ها صحبت کنند، فکر کنند، حدس بزنند، اشیا را لمس کرده و تعجب کنند…

بگذارید آنها بازی کنند.”

39 دیدگاه برای “نمونه دست ورزی ریاضی ابتدایی

  1. فضلی گفته:

    سلام خیلی ممنون از ایده های کاربردی شما ، لطفا برای پایه ی چهارم پنجم وششم هم ایده دست ورزی بزارید

    • پشتیبان رایاد گفته:

      سلام دوست عزیز

      ممنون از توجه شما، بله حتما نمونه دست ورزی چهارم و پنجم هم در مقاله های آتی ارائه می‌دیم.

  2. سلیمه انصاری آموزگار پایه پنجم دبستان گفته:

    سلام مقاله بسیار مفیدی بود ممنون از شما
    لذت دست ورزی نصیب معلم و دانش اموز میشه چون هر دو به هدف یادگیری و یادددهی میرسن…

  3. ستاره گفته:

    سلام..خدا قوت..
    این ایده و دست ورزی هایی که معرفی شده آیت برای پایا اول تا سوم خیلی عالی
    ..متاسفانه در پایه چهارم دست ورزی ها خیلی کم است مثلا در آموزش خمس وربع..و انواع ضرب های تکنیکی و فرایندی…ه عنوان پیشنهاد در این پایه شما عزیزان می‌توانید روش های مختلفی رو بارگزاری کنید..
    با تشکر…

    • پشتیبان رایاد گفته:

      سلام ستاره عزیز

      ممنون از توجه شما و ثبت نظرتون
      سعی می‌کنیم در مقالات بعدی سایت به این موضوع بپردازیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *