بازیهای فکری دستهای از سرگرمیهای مفید و موثر بر تربیت کودکان به حساب میآیند. بازی فکری علاوه بر جنبه سرگرمی، سبب افزایش دقت و تمرکز کودکان میشود و در ارتقا و بهبود مهارتهای شناختی آنها تاثیر دارد. با توجه به این تعاریف، قصد داریم در این یادداشت به بررسی مزایا و انواع بازی های تقویت حافظه کودکان بپردازیم.
تا انتهای مقاله با تیم آموزشی رایاد همراه باشید.
عملکرد و مزایای بازیهای فکری برای کودکان
کودکان به دلیل خاصیت سنی که دارند، نیازمند سرگرمیها و آموزشهایی هستند که فعالیت ذهنی آنان را ارتقا دهد. بازی فکری از برنامههای آموزشی به شمار میرود که علاوه بر سرگرم کردن کودک، مغز او را به چالش میکشاند و سبب افزایش توجه و تمرکز کودکان میشود.
این بازیها قدرت تخیل بچهها را به کار میگیرند و انجام آنها این توانایی را به کودک میدهد تا خیالپردازی کند. بهبود حافظه، افزایش اعتمادبهنفس، کاهش استرس، ارتقای ادراک و توجه کودکان و برانگیختن حس مسئولیتپذیری از دیگر مزایای بازیهای فکری محسوب میشوند. از همه مهمتر، نقش بازی های تقویت حافظه کودکان در تقویت حافظه دیداری است.
این سرگرمیها چالشبرانگیز و مهیج هستند و کودک در انجام آنها دقت دارد. این سبب میشود بچهها نحوه انجام بازی، کارتها، اشکال و هر آنچه را میبینند، به خاطر بسپارند. بنابراین بازی فکری باعث بهبود عملکرد ذهن در بخش مهارتهای تصویری خواهد شد. حافظه دیداری مهمترین حافظه به شمار میرود و با بهبود عملکرد آن در سنین پایین، میزان یادگیری و گیرایی کودک افزایش مییابد.
بیشتر بخوانید: بهترین بازی برای تقویت هوش کودکان دبستانی
معرفی 5 بازی تقویت حافظه کودکان
با توجه به تاثیری که بازیهای فکری در رشد مهارتها و افزایش دقت و تمرکز کودکان دارند، در ادامه به بررسی بازیهایی میپردازیم که مناسب رده سنی کودکان باشند و به بهبود مهارتهای شناختی و عملی آنان کمک کنند.
۱. پازل
پازل یکی از محبوبترین بازی های تقویت حافظه کودکان به شمار میرود. بسیاری از بچهها نسبت به این بازی علاقه فراوانی نشان میدهند. دلیل این امر، چالشی است که آن را تجربه میکنند. چیدن قطعاتی که در نهایت تصویر یکپارچهای را میسازند، برای کودک لذتبخش است.
از مزایای چیدن پازل برای بچهها، تمرکز آنها بر روی شکل، رنگ و اندازه قطعهها و در نتیجه تقویت مهارت دیداری است. کنارهمگذاشتن تکههای پازل سبب افزایش قدرت حل مسئله، صبر و بردباری، خلاقیت و برانگیختن حس کنجکاوی کودک میشود و برای ذهن آنها یک درگیری مغزی مفید و چالشبرانگیز ایجاد میکند.
۲. مکعب روبیک
یکی از تاثیرگذارترین بازیهای فکری بر روی حافظه و عملکرد ذهنی کودکان، مکعب روبیک است. روبیک یا مکعب جادویی یک مدل پازل سهبعدی به شمار میرود که شش وجه با شش رنگ متفاوت دارد. انجام این بازی مهارتهای حرکتی چشم و انگشت را تقویت میکند و به برقراری ارتباط میان آنها میانجامد. بازی روبیک سرعت پردازش مغزی را بالا میبرد و در تقویت حافظه تصویری و تمرکز بسیار موثر است.
روبیک بهعنوان یکی از بازی های تقویت حافظه کودکان، ذهن آنان را با الگوریتم و نظمدهی آشنا میکند. این بازی کودک را وادار خواهد کرد تا به جستوجوی راههای متفاوتی برای حل آن بپردازد و جهت رسیدن به شش وجه با رنگهای منظم، خلاقیت خود را به کار بگیرد.
۳. سودوکو
بازی فکری سودوکو از بازیهای محبوب در سراسر جهان به حساب میآید که ریشه آن به کشور ژاپن بازمیگردد. میتوان گفت مهمترین ویژگی این بازی، تقویت مهارتهای منطقی و استدلالی کودکان است. کودک در این بازی باید بتواند اعدادی را که در جدولها وجود ندارند، حدس بزند؛ بهگونهای که هر عدد در هر ردیف تنها یکبار تکرار شود. این کار هوشیاری ذهنی، افزایش صبر و تحریک حس تخیل مغزی را به دنبال دارد.
تاثیر مثبت سودوکو بهعنوان یکی از بازی های تقویت حافظه کودکان تا جایی پیش میرود که قدرت تفکر آنان را افزایش میدهد، باعث توجه به جزئیات در کودکان میشود و از همه مهمتر، به بهبود حافظه بهخصوص تقویت حافظه دیداری کمک میکند.
مقاله پیشنهادی: 14 ایده بازی تک نفره دخترانه
۴. معمای تنگرام
معمای تنگرام یک سرگرمی با هفت شکل هندسی (یک مربع، یک متوازیالاضلاع و پنج مثلث) است که میتوان با کنار هم قرار دادن آنها، طرحهای متفاوتی را به وجود آورد. این بازی فکری رومیزی از جالبترین بازی های تقویت حافظه کودکان به شمار میرود. بچهها در طول بازی با این قطعات، مهارت دیداری-فضایی خود را بهبود میبخشند و با ابتکاری که در ساخت حالتهای مختلف و ایجاد پیوندی منطقی میان آنان به کار میگیرند، خلاقیت خود را افزایش میدهند.
افزایش دقت و تمرکز کودکان، تقویت طبقهبندی ذهنی و عملی، رشد مهارتهای ریاضی، بهبود ادراک بصری، پرورش حافظه و ارتقای توانایی حل مسئله از مهمترین خصوصیاتی است که کودکان در اثر رویارویی با تنگرام چینی آنها را کسب میکنند.
۵. جفت و جور
جفتوجور یک بازی هیجانانگیز بدون ردهبندی سنی است که حس چالشبرانگیزی و مهیجی را در کودکان برمیانگیزد. در این بازی، کودک باید کارتهایی را که در دست دارد، با کارتهای روی میز جفت کند. چنین بازی چه مهارتهایی را افزایش میدهد؟ مسلما تقویت سرعت عکسالعمل، هماهنگی میان حرکات چشم و دست و پردازش ذهنی قوی از نتایج سرگرم شدن با این بازی است.
کودکی که جفتوجور را بازی میکند، نوعی درگیری را تجربه خواهد کرد که در آن، به شناخت بهتری نسبت به اشکال و تطابق آنها با یکدیگر میرسد. افزایش دقت و تمرکز در کودکان و تقویت حافظه دیداری و حس رقابت از دیگر ویژگیهای تاثیرگذار این بازی به شمار میرود.
اگر قصد خرید بازی های آموزشی مناسب برای تقویت حافظه و افزایش دقت و تمرکز کودکانتان را دارید روی لینک “بازی فکری کودکان ” کلیک کنید.
معرفی 5 بازی برای افزایش دقت و تمرکز کودکان
علاوه بر بازی های تقویت حافظه کودکان که در فوق به آنها اشاره کردیم، برخی دیگر از بازیهای فکری در افزایش دقت و تمرکز تاثیر بیشتری دارند. این بازیها ذهن کودک را بهگونهای به چالش میکشند تا دقت و توجه بیشتری را در طول بازی از خود نشان دهد.
۶. برج هیجان
یکی از هیجانانگیزترین بازیهای فکری که برای کودکان و بزرگسالان وجود دارد، برج هیجان یا جنگا است. در این بازی مکعبها در گروههای سهتایی بهصورت افقی و عمودی بر روی هم قرار میگیرند و یک برج هشتطبقه را میسازند. کودک باید بتواند هر دور، یک مکعب را بیرون بکشد و بر روی آخرین طبقه قرار دهد.
این بازی تحرک و هیجان هدفمندی را در بچهها به وجود میآورد. کودکان هنگام این بازی تمرکز و توجه خود را به کار میگیرند و تلاش میکنند تا با دقت کافی، مانع از سقوط برج شوند. برج هیجان علاوه بر افزایش تمرکز و ایجاد دقت در بچهها، میان چشم و حرکت دست آنها ارتباط منطقی و هماهنگی برقرار خواهد کرد.
۷. کاپوچین
بازی فکری کاپوچین یکی از بازی های تقویت حافظه کودکان است که میان سرعت و دقت بچهها ارتباط برقرار میکند. در کاپوچین چهار لیوان برای چهار نفر (در مجموع ۱۶ لیوان) وجود دارد و کودکان باید لیوانها را مطابق ترتیبی که در کارتها نمایش داده شده است، کنار هم یا روی هم بچینند.
این بازی سرعت بچهها، دقت و هوشیاری آنان را افزایش میدهد و سبب هیجان و تحرک در آنان میشود. کاپوچین توجه و تمرکز کودک را بهبود میبخشد، مهارتهای حسی و حرکتی او را تقویت میکند و درک بصری کودک را ارتقا میدهد.
۸. تعادل
بازی تعادل در نگاه اول یک سرگرمی ساده به نظر میرسد اما کودک را با چالشی دشوار روبهرو میکند. این بازی از چند مخروطه و تعدادی مهره تشکیل میشود که بچهها باید مهرهها را بر روی مخروط بر روی هم بچینند، بهگونهای که تعادل آنها بر هم نخورد.
تعادل سبب میشود کودکان دقت کنند تا مهرهها را با تمرکز بسیار بر روی هم بچینند؛ بنابراین اولین ویژگی بازی افزایش توجه و تمرکز کودکان است. علاوه بر این، انجام مهارتهای حرکتی ظریف و جزئی، تقویت حرکت دقیق انگشتان و آشنایی با مفهوم مهمی چون تعادل از خصوصیات دیگر این سرگرمی فکری به حساب میآید.
۹. بوم بال
بازی بوم بال یک سرگرمی شادیآور، مهیج و چالشی و از بازی های تقویت حافظه کودکان است که به کودک یادآوری میکند تا چه اندازه میتوان هیجان را تجربه کرد و همزمان مهارتهایش را ارتقا دهد. در بوم بال تعدادی میله، بادکنک و سهپایه وجود دارد. روش بازی به این شکل است که بچهها باید میلهها را در بادکنک فرو ببرند، بدون آنکه بترکد.
این بازی نیازمند دقت و تمرکز است. اگر کودکان میلهها را بدون توجه در بادکنک فرو کنند، طبیعی است که بادکنک خواهد ترکید. از طرفی، مهارت انگشتان خود را تقویت و مهارت هیجانیشان را کنترل میکنند و قدرت تصمیمگیری درست را میآموزند.
۱۰. دیسکی ریسکی
بازی فکری دیسکی ریسکی همانطور که از اسم جالب آن مشخص است، یکی از بازی های تقویت حافظه کودکان و همراه با تقویت مهارتهای حرکتی دست و چشم آنها به شمار میرود. در این بازی، بچهها با تاس و دیسکها سروکار دارند و باید دیسکها را بهگونهای بچینند که به پایین سرازیر نشوند.
کودک با انجام دیسکی ریسکی یاد میگیرد تمرکز، دقت و توجه داشته باشد، به هماهنگی مناسبی میان چشم و انگشتان خود دست یابد و از بیتوجهی یا تصمیمگیری سریع بپرهیزد. او در این بازی، به حل مسئله میپردازد و از قدرت تفکر منطقی و تحلیل برخوردار میشود.
کلام آخربا کودکان خود بازی فکری انجام دهید!بازی های تقویت حافظه کودکان دارای تاثیرات بسیاری هستند. این بازیها نهتنها سرگرمیهای مهیجی به حساب میآیند، باعث افزایش دقت، تمرکز و مهارتهای حرکتی و منطقی نیز در آنها میشوند. کودک از طریق این بازیها با تصمیمگیری صحیح، سرعت عمل و تقویت حافظه دیداری روبهرو میشود. به همین علت، به والدین پیشنهاد میکنیم نقش بازیهای فکری را در ترتیب فرزندان دلبند خود افزایش دهند.