یکی از رایجترین شیوههای آموزشی در کشورهای توسعه یافته شیوه غیرحضوری است. پژوهشگران مرکز مطالعات آموزشی یونیسف با مطالعه بر روی شیوههای مختلف آموزشی دریافتهاند که بهترین شیوههای آموزشی روشهای آموزش گروهی، آموزش مستقیم، آموزش مستقل یا غیر وابسته و آموزش ترکیبی یا مختلط را شامل میشوند. انتخاب هریک از این شیوهها به استقبال فراگیران و توانایی اجرای صحیح برنامه آموزشی توسط مدرسان بستگی دارند. لذا در این حین برگزاری دوره های ضمن خدمت مجازی اهمیت ویژه ای پیدا می کنند.
از سوی دیگر، بهترین ملاک برای تشخیص شکست یا پیروزی طرح، راندمان کاری و فراگیری فراگیران جهت ارتقای شیوههای جذب، تربیت و نگهداشت معلمان در آموزش و پرورش میباشد، بنابراین همانطور که آموزش ضمن خدمت فرهنگیان از اهمیت بالایی برخوردار است، برگزاری این دورهها به صورت مجازی و آنلاین نیز مهم است و میتواند کمک زیادی به معلمان عزیز بکند، لذا ما قصد داریم در این مقاله اهمیت دوره های ضمن خدمت مجازی و نحوه ثبت نام فرهنگیان در این دوره را بررسی کنیم.
با تیم آموزشی رایاد همراه باشید.
آیا امکان برگزاری دورههای آموزشی ضمن خدمت الکترونیکی وجود دارد؟
در راستای تحقق برنامه نقشه راه اصلاح نظام اداری شورای عالی، مبنی بر توسعه دولت الکترونیک، تدوین و استقرار آموزش نظام جامع کارکنان در بستر فناوری اطلاعات (موضوع طراحی و راهبری اجرای آموزش مدیران و کارمندان دستگاههای اجرایی در چارچوب تصویبنامه شورای عالی اداری)، مرکز برنامهریزی آموزش منابع انسانی وزارت آموزشوپرورش با توجه به رویکرد مورد تأکید بر اجرای دورههای آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات، با هدف افزایش اثربخشی آموزش، بهرهوری سازمان، حذف واسطهها از تدریس و ارسال پیام اصلی مؤلف به فراگیران با کمترین هزینه طی مراحل قانونی، نسبت به برگزاری دورههای الکترونیکی اقدام نموده است.
مقایسه دورههای ضمن خدمت حضوری و مجازی
- آموزش چهره به چهره و رودررو با مؤلف
- انجام کار عملی در حضور استاد
- تبادل تجربیات در کلاس و زنگهای تفریح، تعامل با یکدیگر و برقراری ارتباطات دوستانه
- پیگیری منظم مطالب در یک بازه کوتاه زمانی
- افزایش انگیزه فرد برای درک مطالب با توجه به بازه زمانی کوتاه کلاسها
- از جمله بارزترین معایبی که دورههای ضمن خدمت میتوانند داشته باشند، عبارتاند از:
- آموزش تعداد کم افراد در یک بازه زمانی
- عدم تمرکز صددرصدی افراد و مدرس جهت استفاده بهینه از زمان آموزش
- عدم تکرارپذیری آموزشها
- عدم ثبت و ضبط صددرصدی آموزشها جهت انتقال به فراگیران استانی
- ورود سلیقه افراد به آموزش استاد جهت انتقال به سایر فراگیران استانی
- هزینه بسیار زیاد دورههای حضوری
- محدود زمان برای حضور در کلاس
- علاقه کم افراد برای حضور در کلاسهای حضوری به دلیل کمبود امکانات رفاهی
- عدم امکان نظارت کامل روی روند اجرای کلاسها به دلیل تعداد زیاد آنها
- عدم وجود پرسش و پاسخ برای همکاران استانی با مؤلف
- کاهش هزینههای آموزشی، ایاب و ذهاب، تسهیلات کارگاه یا ابزارهای دوره آموزشی
- کاهش اتلاف وقت کارآموز
- آموزش تعداد زیادی کارآموز در مدت کوتاه
- کاهش مشکلات اداری ناشی از انجام مراحل ثبتنام
- بهرهمندی حجم کثیری از کارآموزان از آموزشهای آنلاین و در دسترس
- افزایش توانایی و مهارت کاربران در فراگیری اطلاعات
- وجود سیستمی جهت اندازهگیری و ارزیابی آموزشی
- ارائه قویتر عناصر گرافیکی مانند استفاده از هنر، نمودار یا عکس
- وجود اتاقهای گپ و ابزارهای اشتراکی دیگر که منجر به افزایش حضور فعال فراگیر میشوند
- امکان تهیه کلیه مواد مکمل آموزشی بدون نیاز به مراجعه به کتابخانه
- عدم امکان تعامل حضوری استاد و فراگیران
- ضعیف بودن سرعت اینترنت در برخی از مناطق کشور
- عدم برخورداری از تجربه کافی برخی از آموزشگاهها برای برگزاری دورهها
- امکان بروز مشکلات فنی در حین دوره و از دست دادن آموزشهای ارائه شده
- افت کیفیت دورهها در برخی مناطق به دلیل نبود مکانی برای برگزاری آزمونها
در حالت کلی، میتوان گفت که هر یک از دورههای حضوری و مجازی نقاط ضعف و قوت خود را دارند و نمیتوان یکی را بر دیگری ارجح دانست. به همین دلیل برای انتخاب یکی از این دو روش به منظور برگزاری دورههای ضمن خدمت ابتدا باید نیاز معلمان سازمان مربوطه، امکانات آموزشی سازمان، تمهیدات لازم برای برگزاری دورهها و … را در نظر گرفته، سپس یکی از دو روش یا هر دو را انتخاب کرد.
البته سازمان آموزش و پرورش کشور نیز برای رفع هر گونه چالش احتمالی دورههای ضمن خدمت مجازی رویکرد مشخصی را اتخاذ کرده است که مهمترین ابعاد این رویکرد را در ادامه عنوان میکنیم:
- توسعه و تعمیق تولید محتوای الکترونیکی در وزارت آموزشوپرورش
- ایجاد زمینه استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرایند یاددهی و یادگیری
- ترغیب معلمان و فراگیران به استفاده از محتوای الکترونیکی در فرایند یاددهی و یادگیری
- ایجاد زمینههای مناسب برای شناسایی و توسعه توانمندیهای معلمان و فراگیران و مدرسان در تولید محتوای الکترونیکی
- توسعه و گسترش فرهنگ استفاده از فناوریهای اطلاعات در بین معلمان
- کسب تجربه عملی کار در محیط آموزش الکترونیکی
ثبتنام دورههای مجازی ضمن خدمت فرهنگیان
- مراحل ذکر شده در این مقاله مختص ثبت نام اولیه هستند. داوطلبان برای شرکت در سایر دوره ها، با استفاده از نام کاربری و رمز عبور میتوانند به حساب کاربری خود دسترسی پیدا کرده و پس از انتخاب گزینه «ثبتنام در دورهها» و مشاهده لیست دوره های فعال، در کلاس آموزشی آنلاین مورد نظر خود نام نویسی نمایند.
- در روش ثبت نام داوطلبان توسط کارشناس آموزش نیروی انسانی، کارشناس مورد نظر باید پس از ورود به بخش «معرفی فراگیران دورههای متمرکز» سامانه مربوطه، نسبت به معرفی شخص فراگیر و ارائه کد پرسنلی وی، جهت ثبت نام در دوره های کوتاه مدت ضمن خدمت فرهنگیان اقدام نماید.
سخن آخر
همانطور که میبینید، با تکیه بر رویکردهای جدید آموزش و پرورش و بهروزرسانی راهکارهای آموزشی این سازمان، تا حد ممکن چالشهای پیش روی مدارس و معلمان رفع گردیده است. این موضوع کمک میکند تا سازمانها در صورت نیاز بتوانند دورههای آموزشی خود را به صورت دوره های ضمن خدمت مجازی الکترونیکی با کمترین مشکلات برگزار نمایند.