مقاله
مهارت همدلی را چگونه تقویت کنیم؟
مهارت همدلی یکی دیگر از مهارت های ضروری زندگی است که توسط سازمان جهانی بهداشت در سال 1993 تدوین شده است. آشنایی با این مهارت‌ها و استفاده از آن تاثیر مثبتی در سلامت روانی افراد دارد و موفق شدن در تمام زمینه‌های مختلف زندگی‌شان را تضمین می‌کند. کارشناسان بهترین زمان یادگیری مهارت های زندگی را دوران کودکی می‌دانند، زیرا سرعت و انعطاف بیشتری درباره یادگیری موضوعات جدید دارند و می‌توانند در مدرسه به عنوان اولین جامعه‌ای که در آن وارد می‌شوند از آنها استفاده کرده تا در آن تبحر پیدا کنند.
سازمان جهانی بهداشت بر این باور است که هر کودکی در جهان باید تمام مهارت‌های اصلی زندگی را فرا بگیرد تا در هنگام مواجهه با تعارضات و تضادها عکس‌العمل مناسبی داشته باشد و ارتباط موثر و سازگارانه‌ای با دیگران برقرار کند. مهارت همدلی یکی از مهم‌ترین مهارت‌های زندگی است که در هنگام ارتباط با دیگران نمود پیدا می‌کند.
اگر تمایل دارید با این مهارت بیشتر آشنا شوید با تیم آموزشی رایاد تا انتهای این مطلب همراه باشید.
مهارت همدلی به چه معناست؟
همدلی، یکی از مهم‌ترین و سخت‌ترین ابعاد کیفی ارتباط با دیگران است که در آن فرد باید بتواند شرایط دیگران را علی‌رغم اینکه در آن موقعیت قرار ندارد، درک کند و به آن احترام بگذارد. احترام به دیگران و پذیرفتن تفاوت‌های شخصی و فردی از مهم‌ترین مواردی است که در مهارت همدلی آموزش داده می‌شود.
فرد همدل به راحتی می‌تواند خود را جای فرد مقابل بگذارد و به دنیا از زوایه دید او نگاه کند. وی با مهارت خودآگاهی بالایی که در درون خود دارد، دیگران را مانند خود به عنوان یک انسان ارزشمند و قابل احترام می‌داند و به راحتی برای تفاوت‌های فردی و شخصی او ارزش قایل می‌شود. لذا درهنگام قرار دادن خود در موقعیت دیگران و شناخت احساسات آنها هیچ گونه مشکلی نخواهد داشت. این موضوع باعث ایجاد آسایش و امنیت خاطر و افزایش اعتماد طرفین می‌شود و می‌تواند میزان همدلی را بیشتر از پیش کند.
لازم به ذکر است که مهارت همدلی تنها بر پذیرفتن تفاوت‌ها تاکید ندارد و نقش شباهت‌های بین فردی را نیز بسیار موثر می‌داند. مسلما ارتباط با افرادی که از نظر سبک زندگی با یکدیگر شباهت بیشتری دارند، منجر به همدلی بیشتری خواهد شد.
مهارت همدلی به طور کلی به دو بخش شناختی و عاطفی تقسیم می‌شود:
- بعد شناختی مهارت همدلی: توانایی شناخت احساسات و حالات دیگران و توانایی حدس زدن دیدگاه و نقطه نظر آنها.
- بعد عاطفی مهارت همدلی: توانایی ابراز کردن پاسخ عاطفی مناسب به احساسات ادراک شده دیگران.
چگونه مهارت همدلی را تقویت کنیم؟
اگرچه با پرهیز از ارزیابی دیگران، درک تفاوت‌های فردی و دیدن شرایط و موقعیت‌ها از زاویه دید متفاوت مهارت همدلی تا میزان زیادی تقویت می‌شود؛ اما اگر به دنبال روش‌های بیشتری برای افزایش مهارت همدلی هستید می‌توانید از موارد زیر استفاده کنید:
• کنترل احساسات و هیجانات
نحوه ابراز و مهار احساسات از مهم‌ترین اصول ارتباط با دیگران است. هوش هیجانی به عنوان مجموعه‌ای از توانایی‌های درونی به انسان‌ها کمک می‌کند تا در شرایط و موقعیت‌های مختلف با حفظ انگیزه خود، در مقابل تضادها و ناملایمتی‌های احساسی سازگاری از خود نشان دهد و متناسب با موقعیت به آن پاسخ دهد.
• عدم انتقال احساسات منفی به دیگران
به یاد داشته باشید که هر گونه تفاوت فرصتی است برای آشنایی با مهارت‌های ناشناخته و یادگیری آن. لذا در صورتی که با شرایط ناخواسته‌ای برخورد می‌کنید بهتر است که صبر داشته‌باشید و اندکی خویشتن‌داری کنید. عدم انتقال احساسات منفی به دیگران و دادن زمان به‌خود جهت درک شرایط پیش آمده از مهم‌ترین نکاتی است که در برقراری ارتباط همدلانه موثر است.
• درک چهارچوب ذهنی دیگران
اطلاع داشتن درباره گذشته دیگران و تجربیاتی که در زندگی داشته‌اند باعث‌می‌شود که چهارچوب ذهنی آنها قابل درک شود و به نقاط ضعف و حساسیت‌های آنها آگاهی بیشتری پیدا کرد.
• گوش دادن به حرف‌های طرف مقابل
یکی از مهم‌ترین ابزارهای تقویت همدلی، گوش کردن است. این ابزار اندکی با شنیدن متفاوت است زیرا به انرژی و توجه بیشتری نیاز دارد. گوش کردن همدلانه شامل صبر کردن، عدم پیش‌داوری و قضاوت و عدم دخالت احساسات شخصی می‌شود. لذا بهتر است در هنگامی که فرد مقابل در حال صحبت است با آرامش و دقت به صحبت‌های او گوش دهید و در هنگام اتمام صحبت‌های فرد مقابل، نظرات و احساسات ابراز شده‌اش را با زبانی دوستانه استنباط کنید.
در این خصوص توصیه می‌شود که استنباط خود را به گونه‌ای بی‌طرفانه به فرد منتقل کرده و از تایید یا مردود شمردن نظرات او اجتناب کنید. همچنین می‌توانید با پرداختن به مواردی که مورد توجه فرد مورد نظر شماست و درک کردن احساسات او در حین صحبت کردن، از روش “گوش دادن” نتایج بهتری بگیرید و با این روش علاوه بر مهارت همدلی، مهارت روابط بین فردی خود را نیز بیش از پیش تقویت کنید.
• استفاده درست از زبان بدن
یکی دیگر از ابزارهای افزایش همدلی استفاده درست و به جا از زبان بدن است. نحوه نشستن، حرکت دست‌ها، زاویه سر، نحوه نگاه کردن، حالت چهره و…. از جمله مواردی است که می‌توان به ناخودآگاه فرد مقابل اطلاعات زیادی منتقل کند. لذا توصیه می‌شود که در هنگام درک کردن دیگران از انجام حرکات تدافعی مانند دست به سینه شدن، نگاه از بالا به پایین و… خودداری کنید تا ارتباط بهتری با یکدیگر برقرار کنید.