پس از آشنایی با طرح درس، انواع و نکات مهم تدوین آن میتوانیم مراحل مورد نیاز برای نوشتن یک طرح درس موفق را بیان کنیم. در همین راستا، در این مقاله هر یک از گامهای ضروری برای نوشتن یک طرح درس موفق را ارائه میدهیم.
با تیم آموزشی رایاد همراه باشید.
گام اول؛ تهیه تقویم طرح
در تدوین طرح درس، تقویم طرح را مىتوان براى یک سال تحصیلى یا سه دوره سه ماهه، با محاسبه تعداد هفتهها، روزها و ساعتهایى که در طول سال تحصیلى براى تدریس درس مورد نظر پیشبینى شده است، محاسبه و تنظیم کرد. محاسبه بر اساس تقویم سالانه انجام مىگیرد؛ برای مثال، اگر براى درس ریاضى کلاس چهارم ابتدایى هفتهاى سه ساعت در سه جلسه منظور شده باشد، مجموع جلسات در هر ماه ۱۲ جلسه یا ۱۲ ساعت و در طول سه ماهه اول نیز ۳۶ جلسه بدون احتساب تعطیلات رسمى و ایام امتحان و غیره خواهد بود.
توجه داشته باشید که اگر تعطیلات رسمى از روى تقویم سالانه استخراج شده، ایام امتحان و تعطیلات احتمالى نیز پیشبینى شده و از کل جلسات سه ماهه حذف شود، زمان تدریس خالص و مفید سه ماهه باقى خواهد ماند.
گام دوم؛ تقسیم محتواى درسی یا هدفهاى آموزشى بر زمان مفید تدریس
ابتدا بهتر است محتواى درس یا هدفها و سایر فعالیتهاى آموزشى را با احتساب زمان لازم براى تمرین و مرور درس به سه دوره سه ماهه تقسیم کنید. توجه داشته باشید که بهتر است کل محتواى کتاب یا ماده درسى در طول سال را بر سه دوره ماهیانه اول، دوم و سوم تقسیم کنید؛ زیرا در سه ماهه سوم به علت تعطیلات نوروزی، شروع امتحانات و عوامل دیگر عملاً زمان تدریس محدودتر خواهد بود.
سپس محتواى فصلها، هدفها و سایر فعالیتهاى در نظر گرفته شده در طول هر سه ماه را به واحدهاى کوچکتر درسى یا محتواى متناسب با تکتک جلسات آموزشى تقسیم کنید.
گام سوم؛ تعیین هدف ویژه تدریس در هر جلسه
در این قسمت، معلم باید با توجه به مجموعه فعالیتهاى در نظر گرفته شده و محتواى درس، هدف ویژه تدریس خود را در هر جلسه مشخص کند. به این ترتیب چشماندازی کلی از اهداف و روند تدریس خود در هر جلسه به دست میآورد.
گام چهارم؛ تعیین و پیشبینى فعالیتهاى دیگر آموزشى
در این مرحله نیز اهداف و برنامههای کلی برای طرح تمرینهای مناسب خارج از مدرسه تعیین میشوند که براى تقویت یادگیرى شاگردان مىتواند مؤثر باشند. هر یک از این فعالیتها جهت درک عمیقتر دانشآموزان مشخص میگردند. در پایان، برای آشنایی با دیگر نکات ضروری جهت تدوین یک طرح درس سالانه میتوانید به مقاله نکات مهم در تدوین طرح درس سالانه مراجعه کنید.
همچنین در طرح درس ترمی یا سالانه (جدول زمان بندی شده ی تدریس) میتوان جلساتی را به تناسب موقعیت و زمان تدریس به شناخت دانش آموزان، اجرای ارزشیابی تشخیصی، تکوینی و پایانی و مرور درسهای گذشته که پیش نیاز دروس جدید می باشند اختصاص داد. تخصیص چنین زمانی برای دانش آموزان میتواند به ترمیم کمبودهای مشخصشده در ارزشیابی تشخیصی کمک کند.