نقش معلم در تربیت دانش آموزان

در تمامی نظام های آموزشی مدرسه رکن اصلی تعلیم و تربیت می باشد. معلمان نیز مربی و الگوهای با نفوذ تعلیم و تربیت هستند. بنابراین شغل معلمی یکی از حساس ترین و پرمسئولیت ترین شغل های جامعه است.
پایه و اساس هر جامعه ای وابسته به تعلیم و تربیت افراد آن جامعه است. شکل گیری شخصیت نسل جدید به عوامل مختلف درونی و بیرونی بستگی دارد. عوامل مختلفی در تربیت موثر هستند که هر یک در جای خود مهم بوده و دارای درجه ی خاصی از تاثیر می باشند. در میان این عوامل مختلف بیشترین تاثیر در تربیت به خانواده و مدرسه برمی گردد در واقع این دو، شخصیت هر فرد را شکل می دهند.

نقش معلم

نقش معلم

معلم مسئول تمام افرادیست که زیر دست او تربیت می شوند. در واقع رفتار معلم تاثیر بسزایی بر رفتار و خلق و خوی دانش آموزان خواهد داشت. همانطور که می دانید افراد زیادی در سیستم های آموزشی مشغول به کار هستند که فعالیت هایشان به طور مستقیم و غیر مستقیم بر تربیت دانش آموزان تاثیر می گذارد اما در این بین معلم نقش برجسته تری دارد.
ابطه ای که دانش آموز با معلم دارد رابطه ای باطنی و معنوی است. هر دانش آموز در محیط خانواده رفتارهایی آموخته و شخصیت او تا حدودی شکل گرفته است اما هنوز شکل ثابتی ندارد و انعطاف پذیر و قابل تغییر می باشد. دانش آموز پس از خانواده وارد اجتماع جدید مدرسه می شود. او در این اجتماع رفتار و عادات خود را مورد بازنگری قرار داده و شخصیت خود را تکمیل و تثبیت خواهد کرد.

بانفوذترین فردی که در این مرحله می تواند به او کمک کند معلم است. دانش آموز معلم را الگوی خود قرار می دهد و از رفتار و اخلاق معلم سرمشق می گیرد.

دانش آموز تمامی اعمال و رفتار معلم را زیر نظر داشته و از آن ها الگوبرداری خواهد کرد. رفتار معلمان با یکدیگر، رفتار آن ها با مدیر مدرسه، با سرایدار و دانش آموزان بر تربیت تک تک دانش آموزان تاثیرگذار خواهد بود. دانش آموز از تمامی رفتارهای معلم از جمله نحوه ی اداره ی کلاس، اخلاق و رفتار معلم، وقت شناسی، رعایت عدالت، رعایت نظم، مهربانی، خوشرویی، ادب، خیرخواهی و… درس می گیرد.

حدیث امام علی

معلم فقط آموزش دهنده نیست بلکه الگویی با نفوذ در تعلیم و تربیت می باشد. محدوده ی اخلاقیات معلم فراتر از خود اوست بنابراین نمی تواند نسبت به رفتار خود بی تفاوت و آزاد باشد. معلم ابتدا باید به تهذیب نفس خود پرداخته و سپس به تعلیم و تربیت دانش آموزان بپردازد.

هدف شناسی

اهداف هستند که در زندگی جهت کار، فعالیت و ارتباطات فردی در جامعه را مشخص می کنند. در صورتیکه دانش آموز از اهداف تربیتی معلم آگاه باشد فعالیت های خود را با فعالیت های معلم هماهنگ خواهد کرد. در واقع باید این باور را در دانش آموزان به وجود آورد که مدرسه مکانی مقدس برای آموختن درستکاری، انسانیت و دینداری است.
به عنوان مثال اگر می خواهیم دانش آموزان ما عاشق وطن باشند باید با تعلیم و تربیت این مهم را در ذهن آنان بیافرینیم و انجام این کار توسط معلم امکان پذیر است.

حضور در مراسمات ملی

شناخت ارزش ها

ارزش ها در هر جامعه ای برگرفته از فرهنگ، مذهب، آیین و رسوم و گرایش های جامعه می باشند. این ارزش ها با توجه به ابعاد مکانی، زمانی و اجتماعی در هر جامعه ای متفاوت هستند. خانواده و وراثت درونی در شکل گیری ارزش ها بسیار مهم هستند اما بهترین مکان برای پرورش اصول ارزشی مکانی است که آموزش رسمی در آن انجام می شود و این آموزش توسط معلم انجام خواهد شد.

توجه به تفاوت ها و شناخت دانش آموزان

برای دوستانه و محترمانه بودن رابطه بین معلم و دانش آموزان معلم باید علایق، استعدادها و نیازهای دانش آموز را شناخته و آن ها را طبقه بندی کند. معلم باید با هر یک از دانش آموزان مطابق نیازها و استعدادهایش رفتار کند.

تربیت فردی

توجه به تفات های فردی هر دانش آموز پایه انتخاب شیوه های خاص تربیتی می باشد. معلم باید نقاط ضعف هر دانش آموز را شناسایی کند اما نباید بر روی این نقاط تمرکز کند چرا که باعث ناامیدی می شود. معلم باید با شناخت نقاط قوت و ضعف هر دانش آموز نقاط قوت او را تقویت و نقاط ضعفش را برطرف نماید.

نقش الگویی معلم

کمال گرایی و فضیلت خواهی از ویژگی های هر انسانی است. دیدن فضیلت و کمال در الگوهای دینی، سیاسی، اجتماعی و … باعث می شود انسان درصدد الگوبرداری از آن ها برآید. موثرترین روش تربیتی ارائه ی الگو است چرا که هر دانش آموزی در زندگی نیازمند یک الگو است.
دانش آموز نیاز دارد که بداند چه رفتاری خوب و چه رفتاری بد است، چه کاری را باید انجام دهد و چه کاری را نباید انجام دهد همه ی این ها از روش الگویی تعلیم و تربیت نشات می گیرد.

ارزش معلم

در این میان معلم به دلیل ارتباط مستمر و مستقیم با دانش آموز نقش بسزایی دارد. یک معلم خوب با روش هایی همچون مهربانی، احترام به شخصیت دانش آموز، انجام بازی ها، به کارگیری روش های غیر مستقیم نظیر برنامه های هنری و قصه گویی، پرهیز از سرزنش دانش آموز در مقابل دیگران، دروغ نگفتن، اجتناب از سخنان زشت و حفظ آراستگی ظاهری دانش آموزان را با تعالیم اسلامی و انسانی آشنا کرده و نقشی مهم در تربیت صحیح آنان خواهد داشت.

در رابطه با نقش معلم در کاهش استرس کودک پیشنهاد می‌شود، مقاله “عوامل مؤثر بر کاهش استرس کودکان در ایام امتحانات” را از سایت رایاد مطالعه کنید.

13 دیدگاه برای “نقش معلم در تربیت دانش آموزان

  1. ناشناس گفته:

    فکر کنم شما درس غیر حوزوی مطالعه کرده اید که اگر اینطور باشد با دیکته کلمه حوزه وی که نوشته اید نشان میدهد آموزش غیر حوزوی حداقل در شما ره بجایی نبرده است

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *