مقاله
روش برخورد با دانش آموزان شلوغ
یکی از فاکتورهای مؤثر در سطح علمی دانش آموزان یک کلاس نظم و انضباط آن‌ها است. اگر دانش آموزان درس‌خوانی می‌خواهیم باید به نظم و انضباط آن‌ها نیز توجه کنید. اگر روش برخورد با دانش آموزان شلوغ را ندانیم، نمی‌توانیم کلاس را به خوبی اداره کنیم.
عدم اداره درست کلاس هم، به معنای ضایع کردن حقوق آن دسته از دانش آموزانی است که می‌خواهند از فضای درسی کلاس نهایت استفاده را ببرند. مهم نیست چند نفر از دانش‌آموزها آماده‌اند تا به درس شما گوش کنند؛ یک دانش آموز شلوغ کافی است تا حواس همه‌ی آن‌ها را پرت کند.
تنها کسی که می‌تواند به بهبود شرایط انضباطی کلاس شما کمک کند معلم است. هر چقدر که معلم در نحوه برخورد با دانش آموزان بازیگوش هوشمندانه‌تر عمل کند در این هدف موفق‌تر خواهد بود.
در این مقاله روش برخورد با دانش آموزان شلوغ را خواهید خواند؛ این مقاله می تواند شما را در اداره صحیح کلاس یاری کند.
تا انتها با تیم آموزشی رایاد همراه باشید.
شناسایی دانش آموزان شلوغ
هر کلاس شلوغ و درهم و برهمی، یک گروه دانش آموز بازیگوش و پرانرژی دارد که نمی‌دانند چطور انرژی خود را خالی کنند. هر گروهی هم یک سردسته دارد. درست مثل داستان‌های جنایی که همه‌ی خرابکاری‌ها زیر نظر یک رهبر انجام می‌شد. این که بتوانید دانش آموزان شلوغ را بشناسید و سردسته آن‌ها را پیدا کنید کار خیلی سختی نیست.
آن‌ها معمولاً به صورت عمدی نظم کلاس را به هم می‌ریزند. هم‌کلاسی‌های خود را به شوخی می‌گیرند و آن‌ها را مسخره میکنند. اگر کمی گستاخ باشند، شما را نیز مسخره خواهند کرد. آغازگر مشاجرات هستند و بعضی از آن‌ها رفتارهای پرخاشگرانه و زورگویانه از خود نشان می‌دهند.
شجاع‌اند، خجالتی نیستند و بیشتر از سایرین صحبت میکنند؛ آن هم نه با صدای آرام! با صدایی بلند و گیرا. کم پیش می‌آید درباره درس صحبت کنند یا سوالات درسی بپرسند. به خاطر اینکه تمرکز اصلی آن‌ها روی بازیگوشی است. این موارد دست به دست هم می‌دهد تا عملکرد درسی آن‌ها تحت تأثیر قرار بگیرد و ضعیف شود.
اگر دقت کنید، بی‌نظمی ابتدا به‌واسطه یک نفر شروع می‌شوند و توسط گروهی از دانش آموزان هدایت می‌شوند. گروه دانش آموزان شلوغ کلاس ، معمولاً کسی است که استارت بی‌نظمی را می‌زند. او در این کار از همه شجاع‌تر است.
بیشتر بخوانید: نقش معلم در تربیت دانش آموزان
انواع روش برخورد با دانش آموزان شلوغ
انواع روش برخورد با دانش آموزان شلوغ وجود دارد که می‌توانید با توجه به موقعیت‌های مختلف از آن‌ها استفاده کنید. از جمله این راهکارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد. در اینجا، ما دانش آموزی خیالی به نام پارسا داریم که پر از شور و هیجان است و از این شور و هیجان در مسیری نادرست و در فضای اشتباه استفاده میکند. قرار است با هم، این دانش آموز شلوغ را سر به راه کنیم.
دادن تذکر به صورت فردی
در با دانش آموز شلوغ، در خلوت برخورد کنید. قرار نیست جلوی همه به او هشدار دهید، او را نصیحت کنید و از او بخواهید که نظم کلاس را به هم نریزد. این که او را شخصاً بازخواست کنید، نتیجه بهتری به شما می‌دهد.
برچسب نزنید
بسیاری از رفتارهای کودکان زودگذر است. ولی زدن یک برچسب روی کودک می‌تواند آن را به رفتاری ماندگار تبدیل کند. به عنوان مثال: ” رفتار غیرقابل تحملی داری، خیلی اذیت می‌کنی، دانش آموز بی انضباطی هستی، همیشه دردسر درست می‌کنی و … ” این دست برچسب‌ها، فقط باعث تقویت نادرست رفتار کودک می‌شود؛ چرا که او تصور میکند این رفتارها به صورت ذاتی در درون او وجود دارند.
در جای درستی بنشینید
جایی را برای نشستن یا ایستادن انتخاب کنید که بر تمام دانش آموزان اشراف داشته باشید. این که محل ایستادن یا نشستن شما طوری باشد که فقط با چند تعداد محدود از دانش آموزان برخورد داشته باشید حس کنار گذاشته شدن را در سایرین ایجاد می‌کنید و این خودش بی‌نظمی به بار می‌آورد.
در نحوه نشستن دانش آموزان تغییر ایجاد کنید
گاهی با ایجاد یک تغییر ساده در نحوه نشستن دانش آموزان می‌توانید میزان شلوغی کلاس را تا حد زیادی کاهش دهید. دانش آموزان شلوغ معمولاً انتهای کلاس را برای نشستن انتخاب میکنند؛ چرا که میدانند تسلط شما بر آن‌ها کمتر است.
اگر امکان دارد، جای آن‌ها به صندلی‌های جلویی تغییر دهید. اگر نمی‌خواهید این کار را بکنید، صندلی‌ها را به صورت دوری بچینید. به این صورت همه ردیف اول خواهند بود و تسلط شما به همه‌ی آن‌ها به یک اندازه می‌شود.
آرام و خونسرد باشید
داد و فریادها، تهدیدها و عصبانیت یک معلم معمولاً نشانه‌ی ضعف او در برابر دانش آموز است. اگر دانش آموز احساس کند که شما در برخی موقعیت‌ها ضعف دارید، از نقطه ضعف شما برای ایجاد موقعیت‌های مشابه دیگر استفاده میکند. آرام و خونسرد باشید.
همواره به یاد داشته باشید که در همه حال، الگوی مناسبی باشید. اگر برخوردهای نادرست دانش آموزان را با برخورد نادرست جواب بدهید فاجعه رخ می‌دهد. البته این آرام بودن و خونسرد بودن به معنای منفعل بودن نیست. باید برخورد داشته باشید؛ برخوردی قاطعانه و در عین حال آرام.
مقاله پیشنهادی: روش های مدیریت کلاس درس؛ مهارت های کلاسداری
رفتار دانش آموز را مورد سرزنش قرار دهید
اگر می‌خواهید دانش آموزی را بابت شلوغ‌کاری‌هایش سرزنش یا تادیب کنید، خود او را هدف قرار ندهید. باید رفتار نادرست او را هدف قرار دهید. خیلی اوقات دانش آموزان نمی‌دانند که چرا دارند مواخذه می‌شوند. باید به او بگویید که دقیقاً به چه خاطری دارد مورد سرزنش قرار می‌گیرد.
مثلاً وقتی حین تدریس شما به جای گوش دادن به موضوع درس با بغل‌دستی‌اش درگوشی صحبت کرده، خندیده و نظم کلاس را به هم ریخته است. به او بگویید که خندیدن و صحبت کردن بد نیست ولی اینکه محل و زمان مناسبی برای این کار انتخاب نکرده‌اند بد است. خوب است که قبل از سرزنش یک رفتار دانش آموز، نقاط قوت او را به یادآور شوید و اول از خوبی‌های او بگویید.
مسئولیت بدهید
معمولاً معلم‌ها فقط به دانش آموزان منضبط و منظم کلاس مسئولیت می‌دهند. وقتش رسیده که به دانش آموزان شلوغ کلاس هم مسئولیت بدهید. آن وقت می‌بینید که آن‌ها تا حد زیادی برای اینکه از پس مسئولیت خود بربیایند تغییر میکنند.
تلاش کنید که خیلی زود نام هر کدام از آن‌ها را به خاطر بسپارید. این که دانش آموزی را با نام یا فامیل اشتباه صدا بزنید خیلی بد است. این پیام را به او انتقال می‌دهید که من حواسم به تو نیست و زیاد درگیر کارها و رفتارهای تو نیستم. همچنین تبعیض قائل شدن بین دانش آموزان نیز باعث می‌شود که آن‌ها متوجه عدم توجه شما بشوند.
اینکه رفتارهای درست برخی از دانش آموزان خیلی به چشم شما بیاید و آن‌ها به این خاطر بیشتر از آنچه که دیگران دریافت میکنند، دریافت کنند سایرین را دلسرد میکند. فارغ از اینکه دانش آموزی که رفتار مناسب از خود نشان داده چه پیشینه‌ی رفتاری‌ای دارد، او را تشویق کنید.
راهکارهای نامناسب در نحوه برخورد با دانش آموزان بازیگوش
با اینکه راهکارهای مناسبی برای برخورد با دانش آموزان شلوغ وجود دارد، خیلی از معلم‌ها از روش‌ها نادرستی اقدام به برخورد با آن‌ها میکنند. ممکن است از تنبیه بدنی استفاده کنند یا بخواهند با دعوا کردن کار خود را پیش ببرند. روش‌هایی به کار ببرند که ناشی از عصبانیت است.
برخی از معلم‌ها نیز به جای اینکه تلاش کنند خودشان عامل ایجاد نظم باشند، از نیروهای بیرون از کلاس مثل ناظم استفاده میکنند. روش‌هایی که درون‌مایه‌ی آن‌ها ایجاد رعب و وحشت است اصلا کارگشا نیستند. از روش‌هایی استفاده نکنید که عزت‌نفس دانش‌آموزها صدمه ببیند.
در برخورد با دانش آموزان تنبیه و تشویق نیز از روش های مهم تربیتی هستند. این کارهم باید به صورت اصولی و صحیح انجام گیرد تا آسیب های روحی به دانش آموز وارد نکند برای دانستن این روش ها بخوانید مقاله: تأثیر تشویق و تنبیه بر رفتار کودک
کلام آخر
شکستن غرور دانش آموزان، پایین بردن عزت نفس آن‌ها و برچسب زدن روی آن‌ها دور از رسالت شما به عنوان یک معلم است. بهتر است هوشیارانه عمل کنید و با استفاده از راهکارهای درست و اصولی جو کلاس خود را برای درس خواندن آماده کنید.
سلام و عرض ادب خدمت شما دوست گرامی
باید به این نکته توجه داشته باشید که آیا اولیا رفتار نادرست شما را می بینند و میدانند
بعد باید برای خود تشویق هایی در نظر بگذارید مثلاً اگر امتحان ریاضی را ۲۰ گرفتم می توانم یک خودکار ۶ رنگ برای خود بخرم یا یک روز یک خوراکی خیلی خوشمزه به مدرسه بروم
باید توجه داشته باشید که اگر در کاری توبه کردید نباید آن را انجام بدهید
سلام من دانش آموز پایه هشتم هستم.من در دوران ابتدایی فردی بسیار آرام و سر به راهی بودم اما از وقتی به راهنمایی آمده ام و با رفیق نابابی آشنا شدم بسیار شلوغ و اذیت کار شدم.هر چند که من هم برای او دوستی ناباب هستم یعنی دلیل اذیت های ما این است که ما هردو به فرد اشتباهی برخورد کردیم.
من تا به حال ۳ بار تعهد دادم و چون پرونده جا نداشت دیگه از من تعهدنگرفتند و من را هر بار تهدید به اخراج میکنند و از من فول می‌گیرند که دیگر مورد انضباطی نداشته باشم.
دیروز ناظم به من گفت فردا با مادرت بیا اما من از او کلی معذرت خواستم و او مرا بخشید و گفت اگر بار دیگر کوچک ترین اشتباهی داشته باشی….
من دیروز توبه کردم و تصمیم گرفتم سر به راه شوم(من هر بار پشیمان شده و قصد توبه دارم اما بی اختیار باز اذیت میکنم)
اما امروز که امتحان ریاضی داشتیم تقلب کردم و دو تا از بچه های لوس کلاس من را لو دادند.
هنوز ۲۴ ساعت نگذشته بود که من باز به دفتر برگشتم. من هم مثلما مانند هر بار زیر کار هایم میزنم و گردن نمیگیرم.
ناظم حتی نگذاشت حرف بزنم فقط گفت تو همش مارو دور میزنی من تا حالا دانش آموز مثل تو نداشتم فردا با مادرت بیا.
در واقعیت من فقط اذیت کار هستم و درس خوبی دارم اما بی اختیار و به خاطر از دست دادن یکی از عزیزانم در وسط امتحانات دچار استرس و آسیب روحی شدم و تنها راه قبولی را تقلب دانستم هر چند که من هربار که تقلب میکنم گیر نمی افتم اما این بار گیر افتادم
من برای هر شورشی به دفتر رفته ام دعوا،تقلب،دیر امدن،کاشت ناخن،بی احترامی به معلم ها…..
من واقعا پشیمان هستم و نمیخواهم اینطور دانش آموزی باشم اما نمیتوانم خود را کنترل کنم
تمام علائمی که در متن آمده بود را من داشتم
به نظر شما من پیش فعالم؟
لطفا کمکم کنید تا اخراج نشدم… تازه فردا باید با مادرم به مدرسه بروم وگرنه راهم نمی‌دهند…در فکرم یا فردا نروم یا با مادر بزرگم بروم
از معلمان و کسانی ک تجربه دارند خواهش دارم من را راهنمایی کنند
سلام ،بهتره شما محل نشستن سر کلاس خودرا عوض کنید،مکانی که با دوست سابقتون کمتر در ارتباط باشید،وایضا با همکلاسیهاتون که قبلا مورد انظباطی ندارند تعامل کنید .ورفتارهای اونهارو الگو قراربدید.
وقتی که تنبیه بدنی از آموزش پرورش رفت ، آموزش و تربیت هم رفت
حضرت علی علیه السلام در نامه ۳۱ فرمایشی قریب به این مضمون دارند که فرمودن تنبیه بدنی و کتک زدن برای تربیت حیوانه نه انسان(مضمونش رو عرض کردم نه عینفرمایش … ضمن اینکه تجربه نشون داده تربیت و اموزش با حفظ عزت و احترام دانش آموز صدها برابر افزایش پیدا می کنه نه با تنبیه … دانش اموزی که وجودش پر از ترس ب و استرس از تنبیه باشه هیچ وقت اموزش و تربیت موفقی نخواهد داشت …
سلام دوست عزیز
ممنون از حسن توجه شما و بازنشر این مطلب آموزنده
شما دلت خوشه ها بیا کاردانش ببین چخبره.کسی درس نمیخونه
دقیقا لعنت براون کسی که این وضعیت رو برای مدارس به وجود اورد که دانش اموز اینقدر گستاخ شده که به راحتی معلم را دست میندازند و مسخره میکنن، و معلم جای اینکه معلم باشد، شده مراقب و مبصر کلاس
دقیقا
راهکارهای عملی می دادید بهتر بود.
کار معلم خیلی سخت هست کاش راهکارهای عملی می دادید .
من یک معلم هستم با ۲۷ سال سابقه تازه الان یاد گرفته ام که چطور در کلاس باشم تا هم درس را خوب به بچه ها یاد بدهم هم چگگونه رفتار کنم من دبیر ریاضی هستم بعد از سال ها الان وقتی با بچه ها حرف می زنم میبینم ۱۰ سال پیش چقدر اشتباه فکر می کردم وچقدر به بچه ها مدیون مانده ام فقط این رابگویم بچه ها از نسلی به نسل دیگر کاملا متفاوت هستند من برای بچه های دهه ۶۰ و۷۰ و۸۰ تدریس کرده‌ام به جرات می توانم بگویم بچه های هرسه دهه با هم متفاوت بودند
سلام دوست عزیز
ممنون از به اشتراک گذاشتن تجربیاتتون
موفق و موید باشید.
کاش راهکارتون رو مینوشتید
سلام عزیزان . تمسخر باورها و عقاید اخلاقی و اعتقادی شده نقل کلاس های برخی مدارس بخصوص غیرانتفاعی ها که بیشتر به دکان بقالی مانند تا محلی برای پرورش علم و اخلاق . و مع الاسف فضای مجازی هم مزید بر علت شد که نسلی مغرور و تهی از اخلاق جز اندکی روی کارآید عزیزان ٫سه سال آموزش مجازی کرونا را هم در این خصوص نمیتوان بی تاثیر دانست هر چه که بود کسر مقام معلم در اجتماع کنونی آشفته ایران را بدنبال داشت و من معلم احساس میکنم بیش از اینکه وارد مدرسه میشم به یک مرکز نگهداری رفته ام که فقط چندساعتی بچه ها رو کنترل کنم دارم به این نتیجه میرسم که باید بفکر کار جدیدی باشم واقعا قابل قیاس با قبل نیست نفرین بر اون افرادی که با تصمیم غلط از ارزش والای یک معلم در این اجتماع کاستند
بعد صدر اعظم فلان کشور می گوید من افتخارم این است که از کوچه ای عبور کنم که در آن جا معلم زندگی میکند …
ایشون خانم هستن و مدارس دخترانه خیلی آرام تر هستن نسبت به مدارس پسرانه. راهکاری اگر داشتن حتما می نوشتن
سلام.کار معلم در دوزمینه است درس و اخلاق. واین دو در ایران کاملا بی ارزش شده است
مرحبا دقیقا
وقتی تمام ارزشهای اخلاقی ازبین رفته چه انتظاری از دانش آموز میشه داشت
اگر دانش آموزان ناهنجار که در خانواده های از هم گسیخته طلاق داشته باشید خیلی کار دشوار میشه
باتمام وجودم به این نتیجه رسیدم که اگر دانش اموزی در مدرسه به ارزشها اعتنایی نمیکنه ، حرمتها رو میشکنه و… مقصرش رفتار و عملکرد معلم بادانش اموز هست …معلم اگر معلم باشه میتونه از بدترین دانش اموزی که به هیچی پایبند نیست یک بچه فوق العاده تحویل بده معلم بعد از خانواده بههههترین گزینه در جا انداختن ارزشها و تربیت بچه ها داره نوجوانی که سرشار از غرور نوجوانی و طالب استقلال فکری و حفط شخصیت و عزت نفسه اگر اینها رو از معلم ببینه قطع و یقین به ارزشها روی میاره … اما امان از معلمهای مغرور خودخواهی که دانش اموز رو فدای لجبازی ها و بی اخلاقی های خودشون میکنن … امااااان
سلام دوست عزیز شما خودتون معلم هستید و الحمدلله با سواد چرا اگه یه جا یا چند جا رو اینطوری که شما می‌فرمائید دیدید به همه ایران! تسری میدید !!!؟
موافقم